Bankacılardan ‘örtülü faiz artışına’ temkinli yaklaşım

Dolar/TL dün gece Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın açıklamalarının akabinde en düşük 12 düzeyini gördükten daha sonra bu sabah 13.5 ile dünkü tarihi düzeyine nazaran pek düşük düzeylerde süreç görüyor. Bankacılar sistemin yeni döviz alımlarını caydırabileceğini bunun da aralıksız devam eden tek istikametli döviz talebini kesmesi açısından olumlu olduğunu fakat orta ve uzun vadeli süreçlerinin izlenmesi gerektiğini söylemiş olduler.

Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın tasarruflarını değerlendirenlerin kurdaki yükselişten etkilenmemeleri için yeni bir sistem uygulanacağına dün kabine toplantısı daha sonrası deklare etti.

Erdoğan dün akşam kabine toplantısı daha sonrasında yaptığı açıklamada, “Dövizin olası getirisine Türk Lirası varlıklarda kalarak ulaşılabilmesini sağlayacak bu yeni araç, şu biçimde işleyecektir; İnsanlarımızın bankadaki Türk Lirası varlığının mevduat çıkarı kur artışından yüksek ise bu getiriyi elde eder” dedi ve ekledi:

“Ama kur getirisi mevduat hasılatının üstünde kalırsa, ortadaki fark direkt vatandaşımıza ödenecek. Üstelik bu çıkar stopaj vergisinden de muaf tutulacak. Ayrıyeten Türk Lirası varlıklarını yeni bir döviz talebi oluşturmayacak biçimde değerlendirilmesini temin edecek araçları devreye alacağız.”

Dolar/TL Merkez Bankası’nın (TCMB) devam eden faiz indirimleri, ucu açık yönlendirmeleri ve müdahaleleri daha sonrası da düne kadar devam ediyor ve iş dünyasından da uygulanan siyasetlere reaksiyon büyüyordu.

TL’NİN PAHA ÇIKARI YÜZDE 50’Yİ BULDU

Dolar/TL dün 18.4 ile tarihi tepesini görmüştü. Dün akşam saatlerinde kur 12.0 düzeyine kadar geriledikten daha sonra bu sabah 13.5 civarında süreç görüyor. TL’nin dün en yüksek düzeyden en düşük düzeye bakılırsa bedel çıkarı yüzde 50’yi buldu. Kurda bu sabahki birinci süreçler olan 13.5 düzeyine nazaran TL’nin çıkarı ise yaklaşık yüzde 36 düzeyinde.

Yılbaşından beri bakıldığında ise TL’nin dolar karşısında yüzde 56’yı aşan kaybı ise dün geceki hareketle bir arada yüzde 45’e geriledi. Dolar/TL’de yılbaşından beri yaşanan yüzde 144 yükseliş dünkü hareketle yüzde 82 civarı yükselişe geriledi.

”TEHLİKELİ SONUÇLARI OLABİLİR”

Bu adımı toplumsal medya üzerinden kıymetlendiren Bilkent Üniversitesi İktisat Kısım Lideri Refet Gürkaynak, “Yapılan fiilen fiziki bir faiz artışı fakat bunu enterasan bir biçimde yapıp nihayetinde o faizi ödemek zorunda kalınmayabileceği bir yapı var. Tehlikeli sonuçları olabilir” dedi ve ekledi:

“Enflasyon ve döviz yükselecek ben bundan yarar sağlayacağım diyen insanlara ortadaki fark size ödenecek dendi. Kurun iki misline çıkmasını bekliyorsanız ki geçtiğimiz periyotta çıktı… Şayet bunun bir daha olmasını bekliyorsanız bu biçimde TL mevduatın getirisi de sizin için yüzde 100… faiz artışı yapıldığı dediğim bu.”

”KAMU VE ÖZEL BÜTÜN BANKALAR DAHİL OLACAK”

Türkiye Bankalar Birliği (TBB) İdare Şurası Lideri ve Ziraat Bankası Genel Müdürü Alpaslan Çakar, Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın deklare ettiğı “Dövize Çevrilebilir Mevduat” sistemine kamu ve özel bütün bankaların dahil olabileceğini söylemiş oldu.

Çakar dün akşam saatlerinde Cumburbaşkanı Erdoğan’ın yeni sistemi açıklaması daha sonrası 1 milyar dolar çözüldüğüne işaret ederek, “Bu esere Türk Lirası cinsinden ya da yabancı para cinsinden mevduatı tasarrufu olan müşterilerimiz müracaat edebilecekler. Gerçek şahıslar için geçerli. Vade sonundaki faizli bakiyenizle o günkü kur düzeyinde paranızın geldiği noktada hangisi yüksekse onu alacaksınız. Bu maliyet Hazine tarafınca karşılanacak” dedi.

1.5 MİLYAR DOLAR TL’YE GEÇTİ

Reuters’ın görüşlerine başvurduğu 3 işlemci de dün akşam saatlerinde 1-1.5 milyar dolar döviz mevduatının TL’ye geçtiğini hesapladı.

”BU BİR FAİZ ARTIŞIDIR”

TCMB eski Lideri ve UYGUN Parti’li Durmuş Yılmaz Halk TV’deki açıklamasında “Bu bir faiz artışıdır. Klasik AKP siyasetlerinden U dönüşüdür… Gerçeği sabah nazaranceğiz. Bence kaldığımız yerden devam edeceğiz” dedi.

”ETKİLERİNİ DE İNCELEMEK GEREK”

Bir bankanın döviz masası işlemcisi, “Hazine’nin tüm bankaları kapsayacağı yeni sistem bireyselin sert döviz talebini kesmeyi amaçladığını anlıyoruz. TL mevduatın enflasyonun önemli altındaki getirisi döviz cinsi kara endekslenmiş oldu. Ortadaki farkın Hazine tarafınca karşılanacak olması da değerli. Devamlı TL’den kaçış azaltmayı amaçlayan sistemleri Hazine’den tahvil olarak bekliyorduk lakin bunun mevduat ile yapılıyor olması maliyet riskini artırmasına karşın tesiri hayli büyük oldu. Tek istikametli döviz talebi şuan için kesildi diyebiliriz. Sisteme tam hakim olduğumuzda orta ve uzun vadeli tesirlerini de incelemek gerek” dedi.

İKTİSADA KAZANDIRILACAK

Erdoğan’ın dün ayrıyeten döviz kurundaki dalgalanma niçiniyle fiyat vermekte zorlanan ihracatçı firmalarına TCMB tarafınca ileri vadeli kur sayısı verileceğini, fon büyüklüğü 250 milyar liraya ulaşan kişisel emeklilik sisteminin cazibesini artırmak için devlet katkısı oranını yüzde 5 daha artırılacağını da deklare etti.

Açıklamalara nazaran, stopaj devlet iç borçlanma senetlerinde sıfırlanacak ve ihracat ve sanayi şirketlerinde kurumlar vergisinde 1 puanlık indirim yapılacak. Açıklamalara nazaran, şirketler tarafınca yapılacak temettü ödemeleri üstündeki stopaj da yüzde 10’a düşürülecek. Öte yandan yastık altında 280 milyar dolara pahaya sahip 5 bin ton altının finansal sisteme dahil edilerek iktisada kazandırılması için yeni araçlar geliştirilecek.

Kamu bankalarının toplam kredilerinin belirli bir oranını şeffaf bir biçimde her yıl ilan edilecek öncelikli kesimlere kullandırmasını sağlayacak bir yapı da kurulacak.

yatırım tavsiyesi içermez
 
Üst