Döviz kurunun ateşi düşmüyor: Enflasyon için korkutan iddia

Türk Lirası, dolar ve euro karşısında erimeye devam ediyor. Son olarak 23 Kasım günü TL’de bir günlük kıymet kaybı yüzde 20’ye yaklaştı. Dolar 13,45, euro ise 15,16’yı gördü.

23 Kasım Salı günü, TL yüzde 5 bedel kaybıyla gelişen ülke para üniteleri içinde en çok kıymet kaybeden para ünitesi olurken ikinci sırada yüzde 0.72 düşüşle Tayland bahtı yer aldı. Türk lirasındaki bedel kaybı Kasım ayı başından beri yüzde 17’nin üzerine çıktı.

Öte yandan, gram altın 730 lira ile tarihi doruğunu gördü.

Eylülden bu yana 400 baz puan faiz indirimi yapan TCMB’nin indirime devam edeceğinin sinyalini vermesi ve AKP’li Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Kabine Toplantısı daha sonrası düşük faiz siyasetlerinde kararlı olduklarını bir dahalemesi, TL’deki paha kaybının ana sebebi pozisyonunda.

Reuters’ın aktardığına nazaran iktisat idaresi artık cari fazla hedeflediğini belirtiyor. Cari fazlanın kalıcı hale gelmesiyle birlikte dövizde istikrarın lehe döneceğini öngörüyor. Yabancı yatırımcının da Türkiye yatırımlarını yıllardır büyük ölçüde azaltmasıyla birlikte dolar/TL’de lokallerin daha belirleyici olduğu bir senaryo oluştu. bu türlü ithalatın azalarak dış ticaret istikrarının de besbelli müspet seyir bekleyen hükümet birebir anda ithalatın değerlenmesiyle bir arada pek hayli orta eserin de Türkiye’de üretileceğini ihracatın istihdamın bariz artacağını öngörüyor.

İktisat idaresindeki genel kanı; bu türlü Türkiye’nin kalıcı düşük enflasyona ulaşacağı, kısa vadede enflasyonun artabileceğini bunun yarattığı yoksullaşma hissinin ise başka ülkelere bakılırsa daha kuvvetli olan bütçe ile telafi edileceğini belirtiyor.

ENFLASYON İÇİN KORKUTAN VARSAYIM

Enflasyonun en az yüzde 30’a hakikat yükseleceği beklentisiyle bir arada TCMB’nin yüzde 15 düzeyindeki siyaset faizi TL’nin gerçek getirisinin ‘- yüzde 15’ ile tarihte görülmemiş kadar düşük düzeylere gerileyeceği manasına geliyor. Bu derece negatif gerçek faiz ise 250 milyar doları bulan döviz tevdiat hesaplarında Eylül Ekim ayında kurdaki yükselişleri hudutlu döviz satışları yapan lokallerin son haftalarda bariz döviz alımlarına dönmesi ile sonuçlanıyor.


Birfazlaca ekonomist bunun sürdürülebilir bir siyaset olmadığını, cari fazla ile düşük enflasyon içinde iktisadi gerçeklere uygun bir bağ da olmadığını belirtiyor.

Bilkent Üniversitesi öğretim üyesi ve TCMB eski başekonomisti Hakan Kara, twitter paylaşımında, “Bu zorlama teorileri ciddiye almamak lazım biliyorum ancak bir daha de inananlar oluyor diye üşenmedim baktım. 152 gelişmekte olan ülke verisi ile son 20 yıllık ortalamalara nazaran: Cari açık veren ülkelerde ortalama enflasyon yüzde 6.1. Cari fazla veren ülkelerde ortalama enflasyon yüzde 8.7. Türkiye ile akran kabul edilen gelişen piyasa ülkelerinde cari açık ile enflasyon içinde manalı bir bağ görünmüyor” dedi ve ekledi:

“Bugünkü (dün) kur düzeyi ile önümüzdeki aylarda resmi enflasyon yüzde 30’u geçebilir. Mevcut mevduat faiziyle -15 gerçek faiz demek. İvedilikle önlem alınmazsa finansal sistem buna dayanamaz.”

Erdoğan ise düşük faizlere ait, “Bu siyaset ile biz ne yaptığımızı, ne için yaptığımızı, nasıl yaptığımızı hangi risklerle karşı karşıya bulunduğumuzu, sonunda ne elde edeceğimizi çok âlâ biliyoruz” derken, süreci “ekonomik kurtuluş savaşı” olarak niteliyor.

Gelişmekte olan ülke para üniteleri dolardaki global kuvvetli seyir niçiniyle bedel kaybetse de TL’deki kayıp açık orta daha fazla oldu. TL, TCMB’nin birinci faiz indirimi sinyalini verdiği Eylül ayı başından düne kadar yüzde 35 kıymet kaybederken; TL’yi rand yüzde 9, real yüzde 7 paha kaybı ile takip etti. TL’nin yılbaşından beri paha kaybı dünkü kapanışa bakılırsa yüzde 42 civarında.

BEKLENTİLER SİYASALLARIN AÇIKLAMALARI daha sonraSI AZALIYOR

Goldman Sachs ve daha pek epey kurum TCMB’nin kısa vadede faiz indirimlerine devam edebileceğini lakin bir süre daha sonra TCMB’nin faiz artırmak zorunda kalacağı öngörüsünde bulunuyor.

Biroldukca bankacı TCMB’nin rezerv satışı ya da piyasa dışı uygulamalara gitmemesi halinde, önümüzdeki yılın birinci aylarında yüklü faiz artışlarına gitmesini bekliyor. Lakin bu beklentiler siyasalların açıklamaları niçiniyle gitgide azalıyor. Bu da daha bariz bir TL paha kaybı getiriyor.

Dün sabah güne 11.4 civarında başlayan dolar/TL en yüksek 13.45 düzeyini test ettikten daha sonra günü 12.7015 düzeyinden tamamladı.

Kur bu sabah (24 Kasım) ise saat 08.52 prestijiyle 13.0600/13.2500 düzeyinde. Birebir saatte euro/TL’de kotasyonlar 14.6840/14.8990, sepet bazında TL’de 13.8720/14.0748 düzeyindeydi.

Türkiye’nin 5 yıllık CDS’leri ise dün 482/491 baz puan ile 500 baz puana yaklaştı.

Piyasalarda ayrıyeten bugün Abu Dhabi Veliaht Prensi Pir Muhammed bin Zayed El Nahyan’ın ziyareti de ekonomik bir işbirliği olup olmayacağı tarafından izlenen bir gelişme.

yatırım tavsiyesi içermez
 
Üst