Dolar ve euro fiyatları ne kadar oldu? (14.03.2022)

Bankacılar bu hafta Türkiye ABD ve Japonya’nın faiz toplantısının öne çıkacağını Rusya işgalinin Türkiye iktisadına etkisinin ana gündem unsuru olmaya devam edeceğini belirtiyorlar.

Dolar/TL Rusya’nın Ukrayna’yı işgaline yönelik kaygılarla Cuma günü 14.9950 düzeyine kadar yükseldi. İşlemciler Merkez Bankası (TCMB) rezervlerinden devam eden döviz satışlarıyla kurun 15 düzeyini aşmadığını belirtirken ondan sonrasında Rusya’nın görüşmelerde ilerleme açıklması kuru aşağı çekti.

Dolar/TL bu sabah saat 08.59’da güne 14.8550/14.8600 düzeyinden başladı. Euro ise haftaya 16,1959 TL’den başladı.

Gösterge 10 yıllık tahvilde bileşik getiri geçen hafta %26.82’ye kadar çıkarak tarihi rekora yükseldikten daha sonra Cuma günü son süreçte %25.71 düzeyindeydi.

Türkiye’nin 5 yıllık CDS’leri bu hafta 700 baz puanı aşarak rekor düzeye yükseldikten daha sonra dün günü 662/677 baz puandan tamamladı.

ABD dışişleri bakan yardımcısı Rusya’nın Ukrayna konusunda manalı müzakereler gerçekleştirmeye hazır olduğu istikametinde belirtiler gösterdiğini söylemiş oldu. Lakin, iki ülke içinde çatışmalar devam etti.

Petrol meblağları, Rusya ve Ukrayna içindeki savaşı bitmiş oldurmek için diplomasi gayretlerinin artması ve piyasaların ABD’de gerçekleşmesi beklenen faiz artırımlarına hazırlanmasıyla geçen hafta görülen kayıpları artırarak 4 doların üzerinde geriledi.

Brent ham petrolünün en yakın vadeli varil fiyatı %2.7 düşerek 110 doların altına geriledi. Geçen hafta brent petrol 139 doları aşmıştı.

Tarihi rekor düzeylere ulaşan güç ithalatının ticaret açığında sert büyümeye yol açmasıyla, Ocak’ta cari açığın 7.1 milyar dolar ile dört yılın tepesine ulaşırken beklenirken, Rusya’nın Ukrayna’yı işgalinin akabinde artan güç ve emtia fiyatları cari istikrarda fazlaya dönme gayesini zorlaştırıyor.

Ukrayna’daki savaş ve keskin biçimde tırmanan güç fiyatları, geçen yıl uygulamaya konulan ve yarattığı kur şoku ile sert enflasyon artışına karşın vazgeçilmeyen Türkiye’nin yeni iktisat siyasetini çıkılması sıkıntı bir yola sokuyor.

Büyüklüğü resmi olarak açıklanmıyor olsa da, Türkiye’nin doğalgaz ithalatının faturasının bu yıl iki katına çıkabileceği varsayım ediliyor. Bir hükümet yetkilisi ve iki dal danışmanının verdiği bilgiye nazaran, geçen yıl yaklaşık 20 milyar dolar olan gaz ithalatı bu yıl 40 milyar dolara yahut üzerine çıkabilir.

Doğalgaz ithalatı bu beklenti doğrultusunda gerçekleşirse, geçen yıl kur krizinden daha sonra başlatılan kur muhafazalı mevduat (KKM) sisteminde toplanan 22 milyar dolar fiyatındaki rezervi neredeyse büsbütün tek başına tüketmiş olacak.

Hükümetin bu yıl cari fazla verilereceğine yönelik açıklamalarına karşın Reuters anketinde yılsonu iddiası 30 milyar dolara ulaştı.

Şirketlerin artan döviz muhtaçlığı ve TCMB’nin kamuya döviz satışının tesiriyle piyasalarda döviz bulmakta kuvvetlik yaşanırken; artan taleple döviz mevduatında faizlerin %0.5-%1 bandından %3’e yaklaştı.

Hali hazırda %50’yi aşan ve önümüzdeki aylarda %70’e hakikat yükseleceğine kesin gözüyle bakılan enflasyon ve güç maliyetlerindeki rekor artış iktisat siyasetlerine yönelik en büyük kaygı kaynakları.

Merkez Bankası’nın kapsamını yıl başında genişlettiği ve kamunun döviz piyasasında belirleyici olmasında kıymetli rol oynayan kamu iktisadi teşebbüslerine (KİT) döviz satışı Şubat ayında 5.37 milyar dolar ile rekor düzeye çıktı. bu biçimdece yalnızca son 4 ayda büyük kısmı BOTAŞ’ın oluşturduğu KİT’lerin döviz talebinin 15.1 milyar doları piyasaya girmeden direkt TCMB rezervlerinden karşılanmış oldu.

TCMB Ocak ayı prestijiyle döviz rezervlerinde hem düşüş, hem artış taraflı tesir eden daha etkin bir kur siyaseti izlemeye başladı. Analistler yeni tertibi kamu denetiminin daha ağır olduğu bir kur siyaseti olarak tanımlıyor.

Ekonomist Mahfi Eğilmez de son senelerda Türkiye’nin kura müdahalesi sürekliliğin arttığına dikkat çekerek Türkiye’de uygulanan kur rejimini “sürekli müdahaleli dalgalı kur rejimi” olarak tanımladı.

İktisat idaresinin bütçe kanalı ile enflasyondaki yükselişi sınırlayıcı adımlar atması bekleniyor. Fakat bunun enflasyondaki zirve noktasını sınırlayıcı hudutlu bir etkisinin olması ve enflasyondaki birinci manalı düşüşün ise Kasım 2022’de baz tesiriyle gerçekleşmesi bekleniyor.

Hakikaten haftasonunda birtakım sigara fiyatlarına 2 TL artış gelirken süreç enflasyona en az 200-250 baz puan yükseliş olarak yansıyacak.

Piyasalarda ayrıyeten geçen hafta başlayan ve hükümetin birinci etapta 25 milyar dolar yastık altı altının sisteme kazandırılmasını hedeflediği sistemin işleyişi ve kur muhafazalı mevduat sisteminin genişletilmesinin tesirleri de takip edilecek.

yatırım tavsiyesi içermez
 
Üst