Ekmekle Akaryakıtla kalmadı artık de yağ kuyruğu

Hayat pahalılığıyla baş edebilmek için ucuz ekmek sırası bekleyenler akaryakıt kuyruklarına da girmek zorunda kaldı. Rusya’nın saldırısı daha sonrası ithalatta sorun çıkacağı kaygısıyla ayçiçek yağında da kriz baş gösterdi. Zincir marketlerde kuyruklar oluştuğuna ait imajlar toplumsal medyaya yansıdı. Teneke ayçiçek yağı ’36 ay taksit imkanıyla’ satılmaya başlandı. Ayçiçeğindeki sorunun arkasında ise yetersiz üretim öne çıktı.

TRAKYA’DAKİ TARLALARIN ÜSTÜNE BETON DÖKÜP YAZLIK YAPTIK

Ayçiçeğinde ocak ayında 220 milyon dolar ithalat yapılırken, ihracat 64 milyon dolarda kaldı. ‘Daha hayli dış alım daha az üretim’ tarlaların betona çevrilmesinin kararı oldu. Devletin eser yerine para takviyesi vermesi çiftçiyi tarladan uzaklaştırdı. Mazottaki, gübredeki artış niçiniyle gelecek yıl besinde daha büyük meselelerin yaşanacağı uyarısı yapıldı. Buna rağmen temel eserlerdeki sorunun gerçek adımlarla çözülebileceği belirtiliyor.


YAĞDA KUYRUK AKARYAKITTA ARTIRIM VAR

İktisat idaresinin aldığı kararlar sıkıntılara deva olmazken ucuz besin ve akaryakıt kuyruklarını da uzattı. 2019’da tanzim çadırlarındaki ucuz patates-soğan, son bir yılda da halk ekmek, şeker kuyruklarına ayçiçek yağı ve akaryakıtta da eklendi. Vatandaşlar peş peşe artırım gelen ayçiçek yağını ucuza alabilmek için izdiham yaratırken, akaryakıta da 5. defa fiyat artışı kilometrelerce kuyruğun oluşmasına niye oldu.

Türkiye’de ekonomik krizin derinleşmesiyle birlikte temel besin mamüllerinin fiyatlarında da vatandaşın bütçesini zorlayan artışlar yaşandı.Yüksek enflasyon, TL’nin bedel kaybı besin başta olmak üzere güç mamüllerinde de kuyruklar oluşturdu. Yoksulluk arttıkça kuyruklar da uzuyor. Pazarlarda, marketlerde besin mamüllerini almak zorlaşırken, hükümet daha evvel tanzim çadırlarıyla tahlil üretemeye çalışmıştı. 2019 yılında bilhassa fahiş oranda artan patates, soğan meblağları reaksiyonlara niye olunca hükümet tanzim çadırları kurmuş ucuz zerzevat ve meyve satışına başlamıştı. Lakin tanzim çadırları fahiş fiyat artışının önüne geçemezken ekmek, yağ, şeker, un ve akaryakıtta da kilometlerce kuyruk oluştu. Rusya-Ukrayna içinde yaşanan savaş, Türkiye’de yağ krizinin çıkmasına niye oldu. Ayçiçeği yağında arz düşüncesi ve artırımın beklendiği haberleri üzerine tüketiciler yağ almaya koştu. İstanbul’da birfazlaca zincir markette saatler ortasında 5 litrelik ayçiçeği yağları tükendi. Siirt’te bir zincir market 10 litre ayçiçek yağını 224 liradan satışa çıkardı vatandaş yağ almak için markette izdihama niye oldu. Yaşananlar kameralara yansıdı.Öte yandan akaryakıtta brent petroldeki global artış ve TL’nin kıymet kaybı akaryakıtta da peş peşe artırım yapılmasına niye oldu. Bir depo maliyeti iki ayda yaklaşık 500 lira artarken artırımdan evvel ucuz akaryakıt kuyrukları da kilometrelerce uzadı. Akaryakıt dalına yakın kaynakların aktardığına bakılırsa, son 4 günde art geriye 4 artırımın akabinde bir artırım daha yolda. Bugün geçerli olmak üzere motorinin litre fiyatına 1 lira 44 kuruş, akaryakıta ise 57 kuruş artırım bekleniyor. bu biçimdece akaryakıta üst üste beş iş günü artırım gelmiş olacak. Motorin fiyatı 22 TL’yi aşacak.


‘SAVAŞIN TESİRLERİNİ HAKİKATEN GÖRMEYE BAŞLAMADIK’

Temel besine ve akaryakıta peş peşe yapılan artırımlar kuyruklarınını pahalandıran ekonomistler Rusya ve Ukrayna içindeki savaşın tesirlerinin daha yansımadığını belirtti. Ekonomist İris Cibre ‘’Durumun farkında mıyız arkadaşlar? Beşerler yağ için birbirini eziyor, her gece akaryakıt istasyonlarında otomobil kuyrukları, ucuz ekmek bakliyat kuyrukları… Bir halkın onuru lakin bu kadar kırılabilir ve biz daha savaşın tesirlerini nitekim görmeye başlamadık…’’ tabirlerini kullandı. Ekonomist Doç. Dr. Baki Demirel de toplumsal medya hesabından yaptığı paylaşımında ‘’Memlekette yanlışsız tarım siyaseti ile daha sağlıklı zeytinyağı, ayçiçek yağından daha ucuz hale getirilebilir. Altından daha kıymetlidir daha sağlıklı kuşaklar yetiştirmek…’’ dedi.


‘KONU İTHALATI DESTEKLEMEK’

Ayçiçek yağındaki krize ait toplumsal medya hesabından açıklama yapan Prof. Dr. Veysel Ulusoy ‘’Konu ayçiçek yağı değil. Mevzu ;tarlaları terketmek, köyü yok ederken böbürlenmek, ithalatı desteklemek, kurumları ortadan kaldırmak, tarım bilmeyenleri bakan yapmak, halkın aleyhine her şeyi bilerek isteyerek yapmaktır. Mevzu koskoca bir talandır’’ dedi. İktisatçı Hayri Kozanoğlu ‘’Bundan bu biçimde ; en çok kazandıran yatırım araçları Dolar,ayçiçek yağı,altın,benzin,çocuk bezi biçiminde sıralanmalı. Kaybettireceği aşikar TL mevduat listeden çıkarılmalı’’ paylaşımı yaptı.
 
Üst