Merkez Bankası’nın ceza kozu, banka çalışanlarına ‘kur muhafazalı mevduat’ baskısı getirdi

Kesimde küçük ve orta ölçekli birtakım bankalar TCMB’nin TL’ye gereğince dönüş yapmayanlar için getirdiği yüzde 1.5 komite cezalandırmasına maruz kalmamak için müşterilerine yüksek oranla mevduat önererek daha fazla döviz mevduatın TL’ye dönemisin özendirmeye çalışıyor. Bankalar bu biçimdece, TCMB’nin cezalandırmasından kaçınmaya çalışıyor.

Bahse yakın bankacılık kaynaklarının verdiği bilgiye bakılırsa, dövizden çözülmeyi teşvik etmek için kamu bankaları her çalışanına performans maksadı koyarken, kamu bankalarının kendi ortalarında da ağır rekabet devam ediyor.

TL’deki bedel kaybının önüne geçmek ve TL’yi özendirmek için 20 Aralık’ta kur muhafazalı TL mevduat hesabı açıklanmış ve çabucak akabinde eser devreye alınmıştı.

ÇALIŞANLARA PERFORMANS KRİTERİ

Bir bankacılık kaynağı, “Dövizden TL’ye geçiş, çalışanlara performans kriteri olarak eklendi. Günde tekraren aranıp ne kadar geçiş yaptığımız soruluyor. bununla birlikte öteki kamu bankalarının istatistikleri veriliyor” dedi.

Bir kamu bankası şube çalışanı da, “DTH’den TL cinsi mevduata dönüşüm performans kriteri olarak belirlendi. Tüm çalışanlara bu kriter uygulanıyor. Uygulama kamu genelinde kısa mühlet evvel başladı ve bu kriterin kıymeti tüm çalışanlara belirtildi” dedi.

Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati’nin son deklare ettiğı bilgilere göre, kur muhafazalı mevduat uygulamasından 130 milyar TL’nin üzerinde kullanım oldu ve bunun yaklaşık yüzde 15’i DTH’lerden geldi.

Öte yandan bireysellerin akabinde bu hafta başında kurumsallar için de dövizden TL’ye geçiş teşvik edilirken, buradaki kur riski bir daha kamu tarafınca üstlenilmiş olacak.

”EPEY UĞRAŞ GÖSTERİLDİ”

Kurumsallara sağlanan son düzenlemenin akabinde ihracat yapan bir şirketten yetkili bir kamu bankası ile çalıştığını belirterek, “Ürünlerimizin neredeyse tamamını ihracat ettiğimiz için döviz hesabım var. Bu hafta banka yetkilileri ziyaret ederek hesabımın bir kısmını TL’ye döndürmemi istedi. Hammaddeyi döviz ile alıyorum, ihracatı yapıp geliri döviz ile tahsil ediyorum. Bunun teknik olarak mümkün olmayacağını anlattım lakin ikna edilmem için oldukça uğraş gösterildi” diye konuştu.

Öte yandan mevzuya yakın bir öteki kaynak ise 5 milyon dolar ve üstü mevduatı bulanan müşterilere kimi vakit genel müdür düzeyinde bile ulaşıldığını söylemiş oldu.

KİMİ BANKALARDA MEVDUAT FAİZİ YÜZDE 25’İN ÜZERİNDE

TL hesaplardan kur muhafazalı mevduata geçişte faiz yüzde 14 artı en çok yüzde 3 olarak belirlenirken, dövizden geçişte bir hudut belirlenmemesi ise bilhassa birtakım özel bankalarda mevduat faizini üst taşıdı.

Kamu bankalarında mevduat faizi yüzde 18’e ulaşırken, özel bankalarda ise yüzde 26’ya kadar yükseldi.

Hazine ve Ziraat Bankası bahis ile ilgili yorum yapmadı. Vakıfbank ve Halkbank haberin yazıldığı sırada çabucak hemen bir yorumda bulunmadı.

TL’YE GEÇİŞ SAĞLAMAYAN BANKALAR CEZALANDIRILACAK

TCMB dövizden TL’ye dönen meblağ için TL zarurî karşılık uygulamasından istisna getirmiş, akabinde ise DTH’den TL’ye dönüşen fiyatların bir kısmı için daha yüksek mecburî karşılık faizi ödeyeceğini açıklamıştı.

Lakin banka bu teşviğin yanında DTH dönüşümü sağlamayan bankalar için ise cezalandırma niteliğinde bir uygulamaya gitmişti.

KURUL GETİRİLDİ

TCMB nezdindeki mecburî karşılık döviz mevduat hesaplarında döviz olarak tutulan kısmına ait olarak dolar ve euro cinsinde yıllık yüzde 1.5 oranında kurul getirildi. Lakin TCMB’nin Cuma günü bankalara gönderdiği yazı ile, kurul uygulaması yüzde 10 oranında DTH dönüşüm oranı için 21 Ocak tarihini 15 Nisan’a erteledi. TCMB yüzde 20 oranında dönüşüm için daha evvel 18 Mart olarak belirlediği tarihi de 8 Temmuz’a öteledi.

Üst seviye bir bankacı “Hâlâ büyük bankalar için bu oranda bir DTH’den TL’ye dönüşü yakalamak yeni bir teşvik olmadan mümkün değil” dedi ve ekledi:

“Daha küçük ölçekli bir banka için bu komitesi ödemek yerine, daha epey TL mevduat faizi vererek DTH dönüşümü sağlamak ve kuruldan kurtulmak mümkün olabilir… Bu bankaya da müşteri memnuniyeti getirir, zira müşteri %20-25’in üzerinde mevduat getirisi elde edebilir. Banka da TCMB yerine aslına bakarsan ödeyeceği meblağı müşterisine verir.”

Bir öteki bankacılık kaynağı da, bunun hem küçük bankalar için fon toplamak ismine mantıklı bir adım olduğunu tıpkı vakitte yüksek faiz vererek DTH’den çözülmeyi teşvik ederek yüzde 1.5 oranındaki komite ödemesinden kurtulabileceğini tabir etti.

yatırım tavsiyesi içermez
 
Üst