Personel çıkarma yasağının kalkmasıyla 2.2 milyon emekçi, işsizlik tehlikesiyle karşı karşıya

Emekçi çıkarma yasaklarının bitmesi ile bir arada kısa çalışma ödeneği ve nakdi fiyat takviyesi alan 2.2 milyon emekçinin büyük kısmı, işten çıkarılma tehlikesi ile karşı karşıya. Sendikalar emekçi çıkarma yasağının pandemi mühletince şartsız devam etmesi gerektiğini savunurken işe iade davaları da bir daha çalışanın endişeli düşü oldu. Davaların uzun sürmesi büyük mağduriyetler yaratırken emekçi temsilcileri yasanın bir daha gözden geçirilmesini istiyor.

Plaza Hareket Platformu Sözcüsü Aksiyon Akçay, işe iade davalarının 2017 öncesinde iki ay ortasında sonuçlanmasının kanunla belirlendiğini hatırlatıyor.

YIĞILMA OLACAK

2017’de yapılan bir değişikliğin ise karmaşaya yol açtığını belirten Akçay, yaşananları şöyleki özetliyor:

“İki ayla sınırlayan yasa yürürlükteyken bile dava müddeti itirazlarla bir arada dört ay üzere bir vakit alıyordu. Bu yüzden çalışanın çalışmadığı günler için alacağı tazminatı dört aylık maaş ve başka alacakları olacaktı. Lakin ilgili maddede 2017 yılında yapılan değişikle ‘İki ayda sona ermelidir’ sözü ‘ivedilikle’ biçiminde değiştirildi. Bu da personelin mağduriyetini artıran epey daha uzayan davalar manasına geldi.”

Bu değişikliğin tazminat hesaplamalarını da karıştırdığını anlatan Akçay, “Eskiden dava mühleti de çalışanın tazminatına ekleniyordu. Şu anda döviz ve enflasyon karşısında eriyen ve geç gelen tazminatlar iş garantisini zalimce eziyor” dedi.

2018 yılında yapılan bir değişiklikle işe iade davalarında arabuluculuk uygulamasına geçildiğini de hatırlatan Akçay, bu bahiste yaşanan problemleri da şöyleki anlattı:

“Arabuluculuk evresi hak aramayı zorlaştırıyor. Patron sıklıkla bu süreci emekçiyi oyalamak ve emekçiyi hak ettiğinden çok azına razı etmek için kullanıyor. Sistem personele işe dönmek istiyorsa 2-3 yıl aç kalmayı, işe geri çağrıldığında da ses çıkarmadan boyun eğmeyi zarurî kılan bir yapıya sahip. İşten çıkarma yasağının bitmesi ile birlikte bu şekil davalarda bir yığılma yaşanacağı hayli açık.”


ARABULUCULUK KALKSIN

Mayıs ayı prestijiyle 2.2 milyon personelin kısa çalışma ve nakdi fiyat desteğiden yararlandığını hatırlatan Devrimci Personel Sendikaları Konfederasyonu (DİSK) Genel Lideri İstek Çerkezoğlu ise işten çıkarma yasaklarının bitmesi ile birlikte bu personellerin önemli bir kısmının işten çıkarılma riskiyle yüz yüze olduğunu belirtti.

Bu taraftaki dataların eylül yahut ekim aylarında göstergelere yansıyacağını ve işe iade davalarında artış olacağını belirten Çerkezoğlu, şunları söylüyor:

“Bu davalarda arabuluculuk uygulamasının dava kuralı olması kabul edilemez. Bu kural, personelin adalete erişimi engelleyici niteliktedir. Arabuluculuk uygulaması emekçilerin alacaklarının değerli bir kısmına patron tarafınca el konulması formunda işliyor. Adaletten umudunu kesen ve nakde muhtaçlık duyan emekçiler arabuluculuk evresinde alacaklarının kıymetli bir kısmından vazgeçiyor.”

Dilek Çerkezoğlu, işten çıkarma yasağının pandemi sürecinde bütün istisnaları kaldırılarak devam etmesi ve fiyatsız müsaade uygulamasına son verilmesi taleplerini bir kere daha yenidenlıyor.

TABAN FİYAT TAKVİYESİ SÜRECEK

Çalışma ve Toplumsal Güvenlik Bakanlığı, taban fiyatla çalışan çalışanlara 75 lira dayanak sağlanması sonucunı da içeren torba kanun teklifinin, TBMM Genel Kurulu’ndan geçerek kabul edildiğini deklare etti.

Açıklamada, bu kapsamda,

işgücü maliyetlerini düşürerek istihdamı korumak ve artırmak hedefiyle 2016’dan 2020 yılı

sonuna kadar sağlanan taban fiyat dayanağının 2021’de de

süreceği vurgulandı. Günlük 2.50 lira, aylık ise 75 lira olan minimum fiyat dayanağının finansmanı İşsizlik Sigortası Fonu’ndan karşılanacak.

Uygulamayla 1.4 milyon işletmeye 6.2 milyar lira takviye sağlanacak. Dayanaktan 9.3 milyon sigortalının faydalanacağı öngörülüyor.

yatırım tavsiyesi içermez
 
Üst