Rusya ile Ukrayna içindeki tansiyon arttıkça, global emtia piyasalarına yayılma riski de artıyor. İki ulusa karşı bir çatışma ve/veya Rusya’ya karşı sert yaptırımlar, emtia piyasalarını değerli ölçüde sıkışıklık yaratma potansiyeline sahip.
ARZ SORUNU
Dünya’dan Evrim Küçük’ün haberine göre, Ukrayna’yı işgal etmesi halinde Batı’nın Rusya’ya karşı sert yaptırımlarla reaksiyon göstermediği bir senaryo kısa vadede belirsizlik artmasına karşın emtia piyasaları üzerinde meblağların sonlu yükseldiği bir ortam oluşturabilir.
tıpkı vakitte, Batı’nın değerli Rus sanayilerini maksat alan yaptırımlarla sert reaksiyon verdiği bir senaryoda, bunun emtia piyasalarında büyük bir tesiri olabilir. Potansiyel olarak güç, metal ve tarım piyasalarında kıymetli bir arz sorunu ortaya çıkmasına yol açabilir ve bu da esasen beklentilerin kuvvetli olduğu emtia varlık sınıfında önemli fiyat artışlarını tetikleyebilir. Kimi dallara yaptırım uygulanmasa bile, finansal yaptırımlar ödemelerin yapılmasına mani olacağı için ticareti zorlaştırabilir. Rusya ile Batı’nın karşı karşıya gelmesi halinde Rusya’nın büyük ihracatçı olduğu şu metallerde kıymetli arz sıkıntıları çıkabileceği uyarısı yapılıyor:
Rusya’nın büyük ihracatçı olduğu metallerde arz telaşı
ALÜMİNYUM
Arzın %6’sı Rusya kaynaklı fiyatlar 1 yılda % 54 yükseldi
Alüminyum meblağları, düşük stoklar ve daha fazla arz kesintisine ait tasalar niçiniyle tüm vakit içinderın en yüksek düzeyi olan 3.313 dolara ulaştıktan daha sonra 3.270 dolar civarına çekildi. Dünyanın en büyük metal tedarikçilerinden birine yaptırım ihtimalinden dolayı fiyatlar, 1 yıl öncesine göre yüzde 54 artmış durumda. Rus Rusal, global alüminyum arzının yaklaşık yüzde 6’sını oluşturuyor. Rusal, 2021’de varsayımı 3.8 milyon ton alüminyum üretti. Avrupa, Asya ve Kuzey Amerika Rusal’ın ana pazarları. Madenci ve emtia tüccarı Glencore (GLEN.L) , Rusal’dan birincil alüminyum satın almak için 2025’e kadar devam eden uzun vadeli bir muahedeye sahip. Rusal üstündeki yaptırımların global alüminyum pazarındaki tesirini görmek için epeyce geriye gitmemize gerek yok. ABD’nin Rusal’a yönelik yaptırımları, 2018’de alüminyum pazarını sarsmıştı. Global alüminyum pazarı şu anda açık veriyor ve bu niçinle bu akışlardaki rastgele bir kesinti, pazarı daha fazla açık vermeye itecek. Yaptırımların, Avrupa alüminyum izabe tesislerindeki üretim üzerinde de bir tesiri olabilir. Avrupa’daki fabrikalar, yüksek elektrik meblağları niçiniyle kapanmak zorunda kalıyor. Yaptırımların Rus gaz akışını etkilediği bir senaryoda Avrupa’daki alüminyum üreticileri kapasitelerini daha da kısmak zorunda kalacak.
KOBALT
Kongo’dan daha sonra dünyanın ikinci büyük üreticisi Rusya
ABD Jeolojik Araştırması’ndan (USGS) elde edilen datalar, Rusya’nın geçen yıl dünya toplamının yüzde 4’ünden çok olan 7.600 ton kobalt ürettiğini gösteriyor. Rusya, 120.000 ton üretim yapan Demokratik Kongo Cumhuriyeti’nin akabinde ikinci en büyük üretici. Nornickel, 2021’de 5.000 ton satışla Rusya’nın en büyük üreticisi oldu. Şirket, üretiminin birçoklarını Avrupa’ya satıyor.
Elektrikli araç (EV) bataryaları için kritik ehemmiyetteki madenin fiyatı, artan talep ve arz telaşlarıyla yılbaşından bu yana ton başına 500 dolar artarak 73 bin dolara yaklaştı. Jeopolitik krizin de tesiriyle fiyatlar 3.5 yılın en yüksek düzeyinde.
NİKEL
Dünyanın en büyüğü Rus Nornickel’in yıllık üretimi 200 bin tona yakın
Rusya’nın Ukrayna’yı işgal etmesi, dünya nikelinin yaklaşık yüzde 10’unu sağlayan Norilsk Nickel için tehdit. Nornickel, dünyanın en büyük rafine nikel üreticisi pozisyonunda. 2021’de 2,7 milyon ton olarak iddia edilen global maden üretiminin 193.006 tonla yüzde 7’sini üretti. Uzun vadeli mukaveleler kapsamında global endüstriyel tüketicilere satış yapıyor. Yatırımcıların arz kesintileri konusunda giderek daha fazla kaygı duymasıyla nikel vadeli süreçleri ton başına 24.600 doların üzerine çıkarak 10.5 yılın en yüksek düzeyine yükseldi. Bu ortada, LME’ye kayıtlı depolardaki nikel stokları, paslanmaz çelik ve pil dallarından gelen talebin kuvvetli kalması niçiniyle Nisan ayından bu yana yüzde 69 düşüşle 83.328 tona geriledi.
BAKIR
Yıllık üretimin büyüklüğü 1 milyon tona gidiyor
Rusya geçen yıl 920.000 ton rafine bakır üretirken, Nornickel 406.841 tonla dünya toplamının yaklaşık yüzde 3.5’ini gerçekleştirdi. UMMC ve Russian Copper Company öbür iki büyük Rus üretici. Global bakır üretiminde 8’inci büyük olan Rusya’nın ana ihracat pazarları Asya ve Avrupa. Bakır vadeli süreçleri artan talep ve jeopolitik ıstıraplar niçiniyle ton başına 10 bin doların üzerinde süreç görmeye devam ediyor.
ÇELİK
Yılda 16 milyar dolarlık çelik ihracatı yapıyor
Dünya Çelik Birliği’ne göre, Rusya yıllık 76 milyon ton çelikle global üretimin yüzde 4’ünü gerçekleştiriyor. Severstal, NLMK , Evraz,, MMK ve Mechel Rusya’nın ana üreticileri pozisyonunda. Üretimlerinin yaklaşık yarısını başta Avrupa olmak üzere birfazlaca pazara ihraç ediyor. Ülkenin demir bölümünde demir cevheri üreten Metalloinvest ve çelik boru üreten TMK öne çıkıyor. Ülkenin çelik ihracatının büyüklüğü 2020’de 16 milyar dolara ulaşmıştı.
PALADYUM VE PLATİN
Pahalı metallerin üretiminde en büyük oyunculardan biri Rusya
Nornickel bununla birlikte dünyanın en büyük paladyum üreticisi ve değerli platin üreticileri içinde. Geçen yıl 2.6 milyon ons paladyum yani global maden üretiminin yüzde 40’ını Rusya yaptı. 641.000 ons platin üretimiyle toplam platin üretiminin yüzde 10’unu da Rusya’dan geldi. Gerçekten Rusya ile Ukrayna krizi fiyatlara besbelli biçimde yansıyor. Paladyumun ons fiyatı Rusya’nın tedarikinin azalacağı kaygısıyla 2.300 doların üzerinde yani Eylül 2021’den bu yana en yüksek düzeylerde bulunuyor. Platin fiyatları da bir daha Rusya kaynaklı telaşlarla 13 haftanın en yüksek düzeyinde 1.070 dolar/on düzeyinden satılıyor. meblağların üst yanlışsız hareketlenmesinde, otomotivde çip krizinin azalacağı beklentisi de tesirli oluyor. Bu ortada Rusya; Avustralya ve Çin’den daha sonra dünyanın en büyük üçüncü altın üreticisidir ve Dünya Altın Kurulu’na nazaran geçen yıl toplam 3.500 ton olan global maden üretiminin yaklaşık yüzde 10’unu bu ülkeden geldi. Rus altını Polyus ve Polymetal üzere şirketler tarafınca yapılıyor.
yatırım tavsiyesi içermez
ARZ SORUNU
Dünya’dan Evrim Küçük’ün haberine göre, Ukrayna’yı işgal etmesi halinde Batı’nın Rusya’ya karşı sert yaptırımlarla reaksiyon göstermediği bir senaryo kısa vadede belirsizlik artmasına karşın emtia piyasaları üzerinde meblağların sonlu yükseldiği bir ortam oluşturabilir.
tıpkı vakitte, Batı’nın değerli Rus sanayilerini maksat alan yaptırımlarla sert reaksiyon verdiği bir senaryoda, bunun emtia piyasalarında büyük bir tesiri olabilir. Potansiyel olarak güç, metal ve tarım piyasalarında kıymetli bir arz sorunu ortaya çıkmasına yol açabilir ve bu da esasen beklentilerin kuvvetli olduğu emtia varlık sınıfında önemli fiyat artışlarını tetikleyebilir. Kimi dallara yaptırım uygulanmasa bile, finansal yaptırımlar ödemelerin yapılmasına mani olacağı için ticareti zorlaştırabilir. Rusya ile Batı’nın karşı karşıya gelmesi halinde Rusya’nın büyük ihracatçı olduğu şu metallerde kıymetli arz sıkıntıları çıkabileceği uyarısı yapılıyor:
Rusya’nın büyük ihracatçı olduğu metallerde arz telaşı
ALÜMİNYUM
Arzın %6’sı Rusya kaynaklı fiyatlar 1 yılda % 54 yükseldi
Alüminyum meblağları, düşük stoklar ve daha fazla arz kesintisine ait tasalar niçiniyle tüm vakit içinderın en yüksek düzeyi olan 3.313 dolara ulaştıktan daha sonra 3.270 dolar civarına çekildi. Dünyanın en büyük metal tedarikçilerinden birine yaptırım ihtimalinden dolayı fiyatlar, 1 yıl öncesine göre yüzde 54 artmış durumda. Rus Rusal, global alüminyum arzının yaklaşık yüzde 6’sını oluşturuyor. Rusal, 2021’de varsayımı 3.8 milyon ton alüminyum üretti. Avrupa, Asya ve Kuzey Amerika Rusal’ın ana pazarları. Madenci ve emtia tüccarı Glencore (GLEN.L) , Rusal’dan birincil alüminyum satın almak için 2025’e kadar devam eden uzun vadeli bir muahedeye sahip. Rusal üstündeki yaptırımların global alüminyum pazarındaki tesirini görmek için epeyce geriye gitmemize gerek yok. ABD’nin Rusal’a yönelik yaptırımları, 2018’de alüminyum pazarını sarsmıştı. Global alüminyum pazarı şu anda açık veriyor ve bu niçinle bu akışlardaki rastgele bir kesinti, pazarı daha fazla açık vermeye itecek. Yaptırımların, Avrupa alüminyum izabe tesislerindeki üretim üzerinde de bir tesiri olabilir. Avrupa’daki fabrikalar, yüksek elektrik meblağları niçiniyle kapanmak zorunda kalıyor. Yaptırımların Rus gaz akışını etkilediği bir senaryoda Avrupa’daki alüminyum üreticileri kapasitelerini daha da kısmak zorunda kalacak.
KOBALT
Kongo’dan daha sonra dünyanın ikinci büyük üreticisi Rusya
ABD Jeolojik Araştırması’ndan (USGS) elde edilen datalar, Rusya’nın geçen yıl dünya toplamının yüzde 4’ünden çok olan 7.600 ton kobalt ürettiğini gösteriyor. Rusya, 120.000 ton üretim yapan Demokratik Kongo Cumhuriyeti’nin akabinde ikinci en büyük üretici. Nornickel, 2021’de 5.000 ton satışla Rusya’nın en büyük üreticisi oldu. Şirket, üretiminin birçoklarını Avrupa’ya satıyor.
Elektrikli araç (EV) bataryaları için kritik ehemmiyetteki madenin fiyatı, artan talep ve arz telaşlarıyla yılbaşından bu yana ton başına 500 dolar artarak 73 bin dolara yaklaştı. Jeopolitik krizin de tesiriyle fiyatlar 3.5 yılın en yüksek düzeyinde.
NİKEL
Dünyanın en büyüğü Rus Nornickel’in yıllık üretimi 200 bin tona yakın
Rusya’nın Ukrayna’yı işgal etmesi, dünya nikelinin yaklaşık yüzde 10’unu sağlayan Norilsk Nickel için tehdit. Nornickel, dünyanın en büyük rafine nikel üreticisi pozisyonunda. 2021’de 2,7 milyon ton olarak iddia edilen global maden üretiminin 193.006 tonla yüzde 7’sini üretti. Uzun vadeli mukaveleler kapsamında global endüstriyel tüketicilere satış yapıyor. Yatırımcıların arz kesintileri konusunda giderek daha fazla kaygı duymasıyla nikel vadeli süreçleri ton başına 24.600 doların üzerine çıkarak 10.5 yılın en yüksek düzeyine yükseldi. Bu ortada, LME’ye kayıtlı depolardaki nikel stokları, paslanmaz çelik ve pil dallarından gelen talebin kuvvetli kalması niçiniyle Nisan ayından bu yana yüzde 69 düşüşle 83.328 tona geriledi.
BAKIR
Yıllık üretimin büyüklüğü 1 milyon tona gidiyor
Rusya geçen yıl 920.000 ton rafine bakır üretirken, Nornickel 406.841 tonla dünya toplamının yaklaşık yüzde 3.5’ini gerçekleştirdi. UMMC ve Russian Copper Company öbür iki büyük Rus üretici. Global bakır üretiminde 8’inci büyük olan Rusya’nın ana ihracat pazarları Asya ve Avrupa. Bakır vadeli süreçleri artan talep ve jeopolitik ıstıraplar niçiniyle ton başına 10 bin doların üzerinde süreç görmeye devam ediyor.
ÇELİK
Yılda 16 milyar dolarlık çelik ihracatı yapıyor
Dünya Çelik Birliği’ne göre, Rusya yıllık 76 milyon ton çelikle global üretimin yüzde 4’ünü gerçekleştiriyor. Severstal, NLMK , Evraz,, MMK ve Mechel Rusya’nın ana üreticileri pozisyonunda. Üretimlerinin yaklaşık yarısını başta Avrupa olmak üzere birfazlaca pazara ihraç ediyor. Ülkenin demir bölümünde demir cevheri üreten Metalloinvest ve çelik boru üreten TMK öne çıkıyor. Ülkenin çelik ihracatının büyüklüğü 2020’de 16 milyar dolara ulaşmıştı.
PALADYUM VE PLATİN
Pahalı metallerin üretiminde en büyük oyunculardan biri Rusya
Nornickel bununla birlikte dünyanın en büyük paladyum üreticisi ve değerli platin üreticileri içinde. Geçen yıl 2.6 milyon ons paladyum yani global maden üretiminin yüzde 40’ını Rusya yaptı. 641.000 ons platin üretimiyle toplam platin üretiminin yüzde 10’unu da Rusya’dan geldi. Gerçekten Rusya ile Ukrayna krizi fiyatlara besbelli biçimde yansıyor. Paladyumun ons fiyatı Rusya’nın tedarikinin azalacağı kaygısıyla 2.300 doların üzerinde yani Eylül 2021’den bu yana en yüksek düzeylerde bulunuyor. Platin fiyatları da bir daha Rusya kaynaklı telaşlarla 13 haftanın en yüksek düzeyinde 1.070 dolar/on düzeyinden satılıyor. meblağların üst yanlışsız hareketlenmesinde, otomotivde çip krizinin azalacağı beklentisi de tesirli oluyor. Bu ortada Rusya; Avustralya ve Çin’den daha sonra dünyanın en büyük üçüncü altın üreticisidir ve Dünya Altın Kurulu’na nazaran geçen yıl toplam 3.500 ton olan global maden üretiminin yaklaşık yüzde 10’unu bu ülkeden geldi. Rus altını Polyus ve Polymetal üzere şirketler tarafınca yapılıyor.
yatırım tavsiyesi içermez