Merkez’den yüzde 13 ile kaynak sağlanan bankalar, yüzde 50’ye yaklaşan faizlerle kredi vererek kârını bir yılda dört kattan fazla artırdı. Endüstricinin fahiş oranlara yansısına Kavcıoğlu’nun “Alma abi alma” kelamlarından üç hafta daha sonra ticari krediler için düzenleme yapıldı. Bankaların yüzde 30’u aşan oranda faiz talep etmesi zorlaştı. Ayrıyeten kredilerle döviz alınmasının önüne geçecek bir düzenleme daha getirildi. Ekonomistler, son kararların mevcut meseleleri derinleştireceğini belirtti.
VATANDAŞA SINIRSIZ ŞİRKETLERE SONLU FAİZ
Merkez Bankası sürpriz faiz indirimi sonucunın akabinde ticari kredilerden alınan faiz oranlarında zarurî karşılık ölçüsünü artırdı. Bankalardan faizi yüzde 22,85’i aşan ticari krediler için yüzde 20, yüzde 29,38’i aşan krediler için kredi fiyatının yüzde 90’ı kadar menkul değer tesis edilecek. Ticari kredilerde faiz üst sonu getirilirken tüketici kredilerinde bankaları sınırlayan bir değişiklik yapılmadı. Ekonomistler sonucu ‘vatandaştan faiz almak özgür, şirketlerden almak yasak’ halinde kıymetlendirdi.
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) 2022’nin başından bu yana 14 düzeyinde sabit tuttuğu siyaset faizini sürpriz bir biçimde 100 baz puan düşürdü. TCMB’nin siyaset faizinin piyasa faizlerine yansımadığı tenkitleri daha sonrasında TCMB siyaset faizini 100 baz puan indirdiği toplantının karar metninde mali transfer sistemine müdahale tarafında sinyaller vermişti. Sinya daha sonrası Merkez Bankası kredi faizleri ve büyüme suratına yönelik yeni düzenleme yaptı. Resmi Gazete’de yayınlanan düzenlemelerle, bankalar verecekleri ticari kredilerde faiz oranlarına getirilen katsayıya bağlı olarak menkul değer tesis etmek zorunda kalacak. Faizi yüzde 22,85’i aşan krediler için yüzde 20, yüzde 29,38’i aşan krediler için kredi meblağının yüzde 90’ı kadar menkul değer tesis edilecek. Düzenleme ile ticari kredilerde yüzde 30’u aşan faiz uygulaması zorlaştırılmış oldu. Ayrıyeten 29 Temmuz tarihinden yılsonuna kadar kredi büyümesi yüzde 10’u aşan bankalar için, aşan kısım kadar menkul değerin 1 yıl boyunca tesis edilme yükümlülüğü getirildi. Bu düzenlemeye dâhil edilmeyen kredi cinsleri ise lakin harcama karşılığı kullandırılabilecek. Şayet krediler harcama karşılığı kullandırılmaz ise, bu krediler de menkul değer tesisine tabi tutulacak. Son düzenleme ile farklı kredi tipleri ile alınan kredilerin dövize dönüşünün önüne geçilmesi hedefleniyor. Ekonomistler sonucu ‘vatandaştan faiz almak özgür, şirketlerden almak yasak’ biçiminde kıymetlendirdi. Başşehir Üniversitesi Milletlerarası Finans ve Bankacılık Kısım Lideri Prof.Dr. Şenol Babuşçu toplumsal medya hesabından yaptığı paylaşımda ‘’Ticari kredilerde faiz üst hududu var. Ferdî kredilerde faiz özgür. Bu ne demek? Memura, personele, emekliye, minimum ücretliye, dar gelirliye kullandırılan kredilerde faiz özgür. İş insanına, şirketlere, holdinglere kullandırılan kredilerde faiz üst sonu var’’ değerlendirmesinde bulundu.
‘ŞİRKETLERE UCUZ KREDİYLE GELİR TRANSFERİ ARTARAK DEVAM EDECEK’
Merkez Bankası’nın kredi düzenlemesini pahalandıran finansal piyasalar uzmanı İris Cibre, ‘’Eğer yüksek faizle ticari kredi verirsen verdiğin kredinin yüzde 90’ı kadar zarurî karşılık bloke ederim diyor. Örnek; yüzde 18 ile kredi verirsen kredinin yüzde 20’si kadar menkul değer, yüzde 23 ile kredi verirsen kredi fiyatının yüzde 90’ı kadar menkul değeri zarurî karşılık verirsin. Kredi zarurî karşılıklara değişiklik yapıldı, mevduat mecburî karşılıkda bir değişiklik yok. Krediye zarurî karşılık artık tahvil olacak. Ticari kredi faizi yüzde 29.25 üzeri, kredinin yüzde 90’ı Zarurî karşılık alınacak . Muhtaçlık kredi faizinde hudut yok. Çok kredi verirsen ona da ek zarurî karşılık alınıyor. En kıymetli sonuç; Şirketlere ucuz kredi yoluyla gelir transferi artarak devam. GSYH verisinde işgücü gelirlerinin hissesinin daha da düşmesi, sermayenin hissesinin daha da artmasıyla gözümüze yeterlice sokarlar gelir transferini…’’ paylaşımını yaptı.
‘TEDBİR DEĞİL DOLAYLI MÜDAHALE’
Merkez’in sonucuna ait açıklama yapan Gelecek Partisi Sözcüsü Serkan Özcan sonucun makroihtiyati önlem olmadığını, kredi faizlerine müdahale olduğunu belirterek “Alma abi alma diyerek kredi faizlerindeki yükselişi durduramayan Lider, dolaylı yoldan “kredi faizi tavanı” getirmiş oldu! Lakin bu yaptığı; -Krediye erişebilenlerin zenginliğini garanti etmekten -Gelir adaletsizliğini daha da artırmaktan öteki hiç bir işe yaramayacak’’ dedi. Gelecek Partisi İktisat Siyasetleri Lideri Kerim Rota ise ‘’Şirketlere kredi verebilirsiniz lakin faizi benim belirleyeceğim hudutlar ortasında olur. Faizi yüzde 23’ün üstünde kredi verirseniz kredinin yüzde 20’si kadar, yüzde 29’un üstünde verirseniz yüzde 90’ı kadar Hazine tahvili alıp bende tutmanız lazım. Kâfi ki şirketler yüzde 140 ÜFE varken yüzde 20 civarında kredi kullanıp mallarına yüzde 100 artırım yapıp kâr edebilsinler. Vatandaş da kredi filan alamasın’’ değerlendirmesini yaptı.
‘ENFLASYONU ŞAHLANDIRIR DÖVİZİ PATLATIR’
ENA Küme kurucusu Prof. Veysel Ulusoy Merkezin mecburî karşılık sonucuna ait yaptığı değerlendirmede faizleri mecburî karşılıklarla sıkıştırmanın basıncı artıracağını vurgulayarak ‘’Her basınç üretimi kısar, enflasyonu şahlandırır, dövizi patlatır, krizi derinleştirir, gerçek fiyatları baskılar. Dahası da var’’ tabirlerini kullandı. İktisatçı akademisyen, Bilkent Üniversitesi öğretim üyesi, TCMB eski başekonomisti Hakan Kara ise ‘’TCMB kredilere hem ölçü hem faiz sınırlaması getirmiş. Bankalara hayli kredi vermeyin verirseniz benim belirlediğim faiz aralığında verin ya da Hazine’yi ucuza fonlayın diyor. KOBİ’ler olumsuz etkilenir, bankalar olumsuz etkilenir. Bir daha sonraki kademede bunun yan tesirlerini gidermek için yeni bir düzenleme yapılır, vs’’ dedi. Merkez Bankası eski Lideri Durmuş Yılmaz ‘’Faizi belirlediğim hudut ortasında düşük tut fakat fazla kredi verme. Devleti de unutma. Hazine ihracı alarak beni düşük faizden fonla.’ Sopalı hür piyasa iktisadı..’’ yorumunu yaptı.
VATANDAŞA SINIRSIZ ŞİRKETLERE SONLU FAİZ
Merkez Bankası sürpriz faiz indirimi sonucunın akabinde ticari kredilerden alınan faiz oranlarında zarurî karşılık ölçüsünü artırdı. Bankalardan faizi yüzde 22,85’i aşan ticari krediler için yüzde 20, yüzde 29,38’i aşan krediler için kredi fiyatının yüzde 90’ı kadar menkul değer tesis edilecek. Ticari kredilerde faiz üst sonu getirilirken tüketici kredilerinde bankaları sınırlayan bir değişiklik yapılmadı. Ekonomistler sonucu ‘vatandaştan faiz almak özgür, şirketlerden almak yasak’ halinde kıymetlendirdi.
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) 2022’nin başından bu yana 14 düzeyinde sabit tuttuğu siyaset faizini sürpriz bir biçimde 100 baz puan düşürdü. TCMB’nin siyaset faizinin piyasa faizlerine yansımadığı tenkitleri daha sonrasında TCMB siyaset faizini 100 baz puan indirdiği toplantının karar metninde mali transfer sistemine müdahale tarafında sinyaller vermişti. Sinya daha sonrası Merkez Bankası kredi faizleri ve büyüme suratına yönelik yeni düzenleme yaptı. Resmi Gazete’de yayınlanan düzenlemelerle, bankalar verecekleri ticari kredilerde faiz oranlarına getirilen katsayıya bağlı olarak menkul değer tesis etmek zorunda kalacak. Faizi yüzde 22,85’i aşan krediler için yüzde 20, yüzde 29,38’i aşan krediler için kredi meblağının yüzde 90’ı kadar menkul değer tesis edilecek. Düzenleme ile ticari kredilerde yüzde 30’u aşan faiz uygulaması zorlaştırılmış oldu. Ayrıyeten 29 Temmuz tarihinden yılsonuna kadar kredi büyümesi yüzde 10’u aşan bankalar için, aşan kısım kadar menkul değerin 1 yıl boyunca tesis edilme yükümlülüğü getirildi. Bu düzenlemeye dâhil edilmeyen kredi cinsleri ise lakin harcama karşılığı kullandırılabilecek. Şayet krediler harcama karşılığı kullandırılmaz ise, bu krediler de menkul değer tesisine tabi tutulacak. Son düzenleme ile farklı kredi tipleri ile alınan kredilerin dövize dönüşünün önüne geçilmesi hedefleniyor. Ekonomistler sonucu ‘vatandaştan faiz almak özgür, şirketlerden almak yasak’ biçiminde kıymetlendirdi. Başşehir Üniversitesi Milletlerarası Finans ve Bankacılık Kısım Lideri Prof.Dr. Şenol Babuşçu toplumsal medya hesabından yaptığı paylaşımda ‘’Ticari kredilerde faiz üst hududu var. Ferdî kredilerde faiz özgür. Bu ne demek? Memura, personele, emekliye, minimum ücretliye, dar gelirliye kullandırılan kredilerde faiz özgür. İş insanına, şirketlere, holdinglere kullandırılan kredilerde faiz üst sonu var’’ değerlendirmesinde bulundu.
‘ŞİRKETLERE UCUZ KREDİYLE GELİR TRANSFERİ ARTARAK DEVAM EDECEK’
Merkez Bankası’nın kredi düzenlemesini pahalandıran finansal piyasalar uzmanı İris Cibre, ‘’Eğer yüksek faizle ticari kredi verirsen verdiğin kredinin yüzde 90’ı kadar zarurî karşılık bloke ederim diyor. Örnek; yüzde 18 ile kredi verirsen kredinin yüzde 20’si kadar menkul değer, yüzde 23 ile kredi verirsen kredi fiyatının yüzde 90’ı kadar menkul değeri zarurî karşılık verirsin. Kredi zarurî karşılıklara değişiklik yapıldı, mevduat mecburî karşılıkda bir değişiklik yok. Krediye zarurî karşılık artık tahvil olacak. Ticari kredi faizi yüzde 29.25 üzeri, kredinin yüzde 90’ı Zarurî karşılık alınacak . Muhtaçlık kredi faizinde hudut yok. Çok kredi verirsen ona da ek zarurî karşılık alınıyor. En kıymetli sonuç; Şirketlere ucuz kredi yoluyla gelir transferi artarak devam. GSYH verisinde işgücü gelirlerinin hissesinin daha da düşmesi, sermayenin hissesinin daha da artmasıyla gözümüze yeterlice sokarlar gelir transferini…’’ paylaşımını yaptı.
‘TEDBİR DEĞİL DOLAYLI MÜDAHALE’
Merkez’in sonucuna ait açıklama yapan Gelecek Partisi Sözcüsü Serkan Özcan sonucun makroihtiyati önlem olmadığını, kredi faizlerine müdahale olduğunu belirterek “Alma abi alma diyerek kredi faizlerindeki yükselişi durduramayan Lider, dolaylı yoldan “kredi faizi tavanı” getirmiş oldu! Lakin bu yaptığı; -Krediye erişebilenlerin zenginliğini garanti etmekten -Gelir adaletsizliğini daha da artırmaktan öteki hiç bir işe yaramayacak’’ dedi. Gelecek Partisi İktisat Siyasetleri Lideri Kerim Rota ise ‘’Şirketlere kredi verebilirsiniz lakin faizi benim belirleyeceğim hudutlar ortasında olur. Faizi yüzde 23’ün üstünde kredi verirseniz kredinin yüzde 20’si kadar, yüzde 29’un üstünde verirseniz yüzde 90’ı kadar Hazine tahvili alıp bende tutmanız lazım. Kâfi ki şirketler yüzde 140 ÜFE varken yüzde 20 civarında kredi kullanıp mallarına yüzde 100 artırım yapıp kâr edebilsinler. Vatandaş da kredi filan alamasın’’ değerlendirmesini yaptı.
‘ENFLASYONU ŞAHLANDIRIR DÖVİZİ PATLATIR’
ENA Küme kurucusu Prof. Veysel Ulusoy Merkezin mecburî karşılık sonucuna ait yaptığı değerlendirmede faizleri mecburî karşılıklarla sıkıştırmanın basıncı artıracağını vurgulayarak ‘’Her basınç üretimi kısar, enflasyonu şahlandırır, dövizi patlatır, krizi derinleştirir, gerçek fiyatları baskılar. Dahası da var’’ tabirlerini kullandı. İktisatçı akademisyen, Bilkent Üniversitesi öğretim üyesi, TCMB eski başekonomisti Hakan Kara ise ‘’TCMB kredilere hem ölçü hem faiz sınırlaması getirmiş. Bankalara hayli kredi vermeyin verirseniz benim belirlediğim faiz aralığında verin ya da Hazine’yi ucuza fonlayın diyor. KOBİ’ler olumsuz etkilenir, bankalar olumsuz etkilenir. Bir daha sonraki kademede bunun yan tesirlerini gidermek için yeni bir düzenleme yapılır, vs’’ dedi. Merkez Bankası eski Lideri Durmuş Yılmaz ‘’Faizi belirlediğim hudut ortasında düşük tut fakat fazla kredi verme. Devleti de unutma. Hazine ihracı alarak beni düşük faizden fonla.’ Sopalı hür piyasa iktisadı..’’ yorumunu yaptı.