Siyasi Propaganda Emeliyle Çekilmiş Birbirinden Çarpıcı 20 Sinema

Tarihin çeşitli periyotlarından birbirinden çarpıcı 20 propaganda sinemasını sizin için derledik. Güzel okumalar!



1. The Green Berets (1968)


Direktörleri içinde (bununla birlikte başrolde yer alan) John Wayne’in yer aldığı sinema, çekildiği tarihlerde sürmekte olan Vietnam Savaşı’nı güzelleyen ve savaşı öven bir imal olması niçiniyle oldukcaça tenkit almıştı.

IMDb: 5,7


2. Titanic (1943)



Nazi Almanyası’nda hükümetin buyruğuyla çekilen sinemalardan biri olan “Titanic”, bilhassa İngiliz aykırısı hali ve Titanic’in batış öyküsünü ele alış formu itibariyle ilgi cazip bir üretim.

IMDb: 6,2


3. Die Rothschilds (1940)



Bu antisemitik biyografi, Nazi Almanyası hükümeti tarafınca sipariş edilen propaganda sinemalarından bir başkası. Sinema, Alman asıllı Yahudi Rothschild ailesinin zenginleşme kıssasını husus ediniyor.

IMDb: 6,2


4. The Iron Curtain (1948)



ABD’de komünizm aykırısı propagandanın tesirli olmaya başladığı 1940’ların sonunda çekilen “The Iron Curtain” (Demir Perde), Sovyetler’in Kanada’ya karşı yürüttüğü casusluk faaliyetlerini çözmek için bakılırsav alan bir ‘şifre çözücü’nün kıssasını anlatıyor.

IMDb: 6,4


5. Red Dawn (1984)



Red Dawn, Ruslar ile Kübalıların ortak olup istila ettiği ABD’de gidişata dur demeye çalışan bir küme gencin kıssasını mevzu ediniyor.

IMDb: 6,4


6. Heartbreak Ridge (1986)



Kore ve Vietnam’da savaşmış olan gazi Tom Highway, fazlaca sayıda onur madalyası da kazanmıştır. Lakin sıklıkla sarhoş olarak geçirdiği yeni hayatı, ufuktaki bir savaşla altüst olacaktır.

IMDb: 6,9


7. Why We Fight (1942)



2. Dünya Savaşı esnasında ABD hükümeti tarafınca çektirilen sinemada, ABD’nin ne sebeplerle savaşa girdiği ayrıntılı biçimde açıklanıyor. Sinema, “It’s A Wonderful Life” ve “It Happened One Night” üzere klasiklerde imzası bulunan ünlü direktör Frank Capra’nın imzasını taşıyor.

IMDb: 7.0


8. Triumph des Willens (1935)



‘The Triumph of the Will’ şahsen Adolf Hitler’in isteğiyle üretimi tamamlanan, Leni Riefenstahl’ın direktörlüğünü yaptığı bir sinema. Nazi propagandası niteliğinde olan sinema, Alman askerlerinin eğitim ve şov imgeleriyle başlıyor; propaganda belgeseli genel sınırlarıyla 1934 yılındaki Nuremberg Nazi Parti Kongresi için yapılan hazırlıkları ve orada yaşananları kayıt ediyor.

IMDb: 7,3


9. 49th Parallel (1941)



2. Dünya Savaşı’nın çabucak başında, 1940 Temmuz’unda bir Alman U-Botu, savaşta oldukları Kanada’ya ilişkin bir petrol tankerini Kanada suları ortasında, St. Lawrence Körfezi’nde batırır ve gizlenmek için Hudson Körfezi’ne kaçar. Burada iki subay komutasında bir manga asker yakıt ve yiyecek bulmaları için karaya çıkartılırlar. Onlar karaya ayak basar basmaz da denizaltıları Kanada uçakları tarafınca bombalanarak batırılır. Bir manga Alman askeri artık ıssız ve uçsuz bucaksız Kanada topraklarında tek başlarına kalmışlardır. Yapacakları tek şey yakalanmadan Kanada’yı baştan başa kat ederek o tarihte çabucak hemen tarafsız olan ABD topraklarına ulaşmaktır.

IMDb: 7,3


10. Oktyabr (1927)



Petrogard’da 1917’de monarşinin sona ermesinden daha sonra bir daha tıpkı yılın Kasım ayında barışçıl hareketlerin artmasıyla yaşanan olaylar belgesel niteliğinde canlandırılıyor. Lenin Nisan ayında döner, Temmuz’da evvelde planlanmayan bir başkaldırıya ön ayak olur ve Lenin’in tutuklanması istenir. Ekim’in sonlarına hakikat ise Bolşevikler 10 gün boyunca dünyayı sallarlar. Grigori Aleksandrov ile Sergei M. Eisenstein’ın direktör koltuğunda bulunduğu sinemanın esas rollerinde Boris Livanov, Nikolay Popov, Vasili Nikandrov bulunuyor.

IMDb: 7,5


11. Fahrenheit 9/11 (2004)



Sinema dünyasında imza attığı her işle tartışma konusu olan direktör Micheal Moore, derin ve sağlam provoke edici iç görülerle Amerika güvenlik sistemi üzerine odaklanıyor bu sinemada. Paranoya, endişe, belirsizlik, yanılgı bedelleri ve vatanseverlik kavramlarını bir ortaya getirip George Washington Bush’un 11 Eylül saldırısının arkasındaki gerçeklere ulaşmak yerine Irak’a savaş açmayı planladığını ileri sürüyor. Bu belgesel bununla birlikte birtakım Suudiler’in nasıl inançlı bir halde ve gizlice Amerika’dan çıkarıldığını mercek altına alıyor; ve şüphesiz ki silah tüccarları ile petrol şirketleri ile ilgili kısmına da. Sinema, vizyona girdikten daha sonra ABD’de birtakım çevrelerce ‘sol propagandası’ yapmakla itham edilmişti.

IMDb: 7,5


12. Olympia 1. Teil – Fest der Völker (1938)



1936 Olimpiyat oyunlarının Berlin’de yapılması sonucu alındıktan daha sonra, Almanya’daki Olimpiyat Komitesi oyunların perdeye aktarılacağı bir belgesel yapılması sonucu alır. Direktör Leni Riefenstahl’ın idaresindeki takım, Olimpiyatlar müddetince müsabakaları ve atletleri kameraya alır. Nazi idaresi devrinde yapılan sinemalardan biri olan belgesel, teknik alanda, bilhassa de yakın çekim planlar manasında ehemmiyet atfedilen belgesellerden biri.

IMDb: 7,8


13. Bronenosets Potemkin (1925)



Rus-Japon savaşı sırasında mağlubiyete uğrayıp zayıf düşen Çarlık Ordusu, köylü ayaklanmalarını bastırırken daha da güçsüz duruma düşer. Askerler içinde da hoşnutsuzluklar artmaya başlar. Bunun yanında çarlık subayları, gemi mürettebatına daima baskı yapar, mürettebatın yatma yerleri, yedikleri, içtikleri ve çalışma şartlarının dayanılmazlığının yanında subayların bu davranışları da işi katlanılmaz boyutlara taşır. 27 Haziran 1905’te Potemkin Zırhlısı’nda bir isyan patlak verir. Bu isyan denizciler ve askerler içindeki hoşnutsuzluğun birinci yığınsal belirtisi olur. Ve 1905’te Rusya’da Çarlık rejimine karşı ayaklanan askerler, Büyük Ekim İhtilali yolundaki en değerli adımlardan birisini atmış olur. Mürettebat potemkin zırhlısına kızıl bayrağı çeker ve akabinde personel grevlerinin ağır olduğu Odessa’da demirler. ondan sonrasında ayaklanmayı bastırmak üzere gönderilen savaş gemilerinde denizciler, ayaklananların üzerine ateş açmayı reddeder ve bu biçimdece Potemkin Zırhlısı’nın ayaklanması daha da güçlenir.
Ancak Potemkin Zırhlısı’nın ayaklanmasına Karadeniz donanmasının başka gemileri katılmaz. Erzak ve yakıtı azalan Potemkin Zırhlısı Romanya kıyılarına yanaşarak, Romanya hükümetine teslim olur. bu biçimdece zırhlıda ki ayaklanma hezimetle sonuçlanır. Potemkin Zırhlı’sının ayaklanması Çarlık ordu ve donanmaları içinde başlayan birinci devrimci ayaklanmaydı. 27 Haziran 1905’te Çarlık rejimine karşı Potemkin Zırhlısı ayaklanması, Ekim Devrimi’nin bir provası haline gelmişti.
Dünya sinemasının başyapıtları içinde, tüm vakit içinderın en değerli sineması olarak görülen Potemkin Zırhlısı; 1905 ihtilali yansıtan devrimci bir sinema olmasının yanında, büyük usta Eisenstein’ın sinema sanatında ihtilal yaratan bir çalışmasıdır.

IMDb: 8.0


14. Taegukgi hwinalrimyeo (2004)



Kore Savaşı’ndan yıllar daha sonra, savaş alanda yapılan bir hafriyat Jin Tae Lee’yi geçmişe gdolayır. Hafriyattan çıkan birtakım eşyalarla savaş sırasında kaybolan ağabeyinden bir ize ulaşabileceğini uman Jin Tae yardımıyla 1950-53 senelerında iki ülke içinde patlak veren savaşa şahit oluruz. Savaş çıkmadan evvel üniversite öğrencisi olan Jin Tae Lee, ağabeyi ile ayakkabı tamirciliği yapmaktadır. Annesi ve ağabeyinin nişanlısı ile kurdukları memnun ve bayağı bir ömürleri vardır. Ağabeyi bir yandan annesine ve kardeşine bakarken, başka yandan da evlilik hazırlıkları yapmaktadır. Her şey olağan giderken Kuzey Kore ve Güney Kore içinde savaş çanları çalar. Aile göç etmek durumunda kalır ama iki kardeş seyahatleri esnasında askere alınırlar. Ağabey Jin Seok’un hayattaki tek bir hedefi artık savaştan sağ salim ve zaferle çıkarak ailesinin yanına dönmektir…

IMDb: 8.0


15. The Soviet Story (2008)



Sovyet komünist rejimini ve SSCB ile ABD alakasını husus edinen belgesel, kimi çevrelerce tesirli ve yeterli yapılmış bir propaganda sineması olarak değerlendirilmişti.

IMDb: 8,1


16. La battaglia di Algeri (1966)



Uzun yıllar boyunca Fransa’nın sömürgesi olarak varlığını sürdüren Cezayir’in bağımsızlığını kazanış öyküsünü anlatan sinema 1954 ve 1057 yılları içindeki gayret periyodunda geçiyor. Casbah kalesinin bölmelerinde başlayan özgürlük hareketi vakit içinde tüm kente yayıldığında sivil savaş patlak verir. Bir vakit daha sonra şiddetini artırdığında ise Fransız ordusu, terör örgütü olarak isimlendirdiği, Cezayir direniş hareketi FLN’nin peşine düşerek üyelerini yok etmeye başlar. Bu savaş senelera yayılarak insanlık tarihinin en kanlı özgürlük çabalarından birine dönüşür.
Üç değerli kategoride Oscar’a aday gösterilen sinemanın direktör koltuğunda İtalyan direktör Gillo Pontecorvo bulunuyor.

IMDb: 8,1


17. Obyknovennyy fashizm (1965)



İkinci jenerasyon Sovyet sinemacılarından biri Mikhail Romm. Çabucak tümü arşivlerden derlenmiş, aralarında Hitler’in özel sinema arşivi, SS subaylarının çektiği özel sinemalar, Sovyetler’in ve öteki kimi ülkelerin devlet arşivleri üzere kaynaklar da bulunan bir gereci kurgulayarak oluşturduğu anıtsal “basit Faşizm” sinemasıyla, Almanya’da Nazizm’in 1930’larda başlayan yükselişini ve savaş sonuyla birlikte gelen çöküşünü anlatıyor. Bunun yanı sıra, beraberinde, “faşizm”in ortasında oluştuğu şartları, bayağı, küçük, değersiz bulunan olaycıklarla, tehlikeli hoşgörülerle, gündelik boş verişlerle, yerine getirilmeyen misyonlar ve kaçınılan sorumluluklarla nasıl palazlandığını da gösteriyor. Bir taraftan “eğlenceye boğulmuş” ve çökmekte olan “soyluları ve zenginleriyle”, öteki taraftansa, Hitler ve Mussolini’nin şahsında cisimleşen pespaye bir hakimiyet tutkusuyla epey başarılı bir üslupla dalga geçerken, öteki taraftan bu kepazeliklerin ağır bedellerini de seyircinin önüne koyuyor.

IMDb: 8,2


18. Soy Cuba (1964)



Mikhail Kalatozov ‘un yönettiği, Batista idaresindeki Küba’dan ihtilale hakikat ilerleyen süreci anlatan, 1964 Küba Rusya ortak üretimi sinema. Propaganda gayeli yapılmış olsa da her Rus eli değmiş propaganda sineması üzere görsel yani politik yanını geride bırakır. 1990’a kadar ABD’de gösterimi yasaklanmış, yasaklanmadığı ülkelere de pek ulaşamamıştır. Bu niçinledir ki dünya sinemasının unutulmuş başyapıtlarından biri olarak görülür.

IMDb: 8,2


19. Hearts and Minds (1974)



Vietnam Savaşı’nı ve etrafında süregelen tartışmaları iki cephenin de görüşlerine yer vererek anlatan sinema, savaş tersi propaganda sinemalarının içinde özel bir yere sahip.

IMDb: 8,2


20. The Great Dictator (1940)



Büyük Diktatör, bir yanlışlık kararı diktatör Adenoid Hynkel ile karıştırılan bir berberin öyküsünü anlatıyor. Yoksul fakat yeterli niyetli Yahudi bir berber, bir gün bir karışıklık kararında diktatör Adenoid Hynkel ile karıştırılır. Bu büyük karışıklık kararında halk karşısında yaptığı konuşma ise her insanın hayatına dair biroldukca şeyin değişmesine yol açacaktır.
Charlie Chaplin’in her zamanki derin ironisiyle faşizmi ve faşist toplum yapısını sert bir halde eleştirdiği The Great Dictator, hem de büyük ustanın birinci sesli sineması.

IMDb: 8,4
 
Üst