Ukrayna savaşı global besin tedariğini kasvete sokarken Dünya Bankası Lideri David Malpass “Gıda krizi insani felaket boyutlarına gerçek ilerliyor” dedi. Dikkat çeken ikaz Türkiye’deki tabloyu gündeme getirdi. TEPAV’ın hazırladığı İstihdam İzleme Bülteni’ne nazaran ocak ayında çiftçi sayısı yüzde 13 düşüşle 500 binin altına gerileyerek 493 bine geldi. Üreticinin tarlasını bırakmasında maliyet artışları tesirli oldu.
TOHUMA, MAZOTA ARTIRIM DURMUYOR… GİRDİ FİYATLARI BİR YILDA YÜZDE 80’İ AŞTI
Ziraî girdi meblağları şubatta bundan evvelki aya nazaran yüzde 16 arttı. Yıllık oran ise yüzde 80’i aştı. en çok artış zirai ilaçta yaşandı. Kullandığı mazottan, attığı tohuma kadar her kalemde yüksek artırımlar niçiniyle üretimi bırakan çiftçi, gübre dayanağı alamayınca düşünceli gidişat alarm zillerini çaldırdı. Kepenk kapatan esnaftan daha sonra sofrayı dolduran üreticinin de çekilmesini önleyecek adımlar atılması gerektiği açıklandı.
MALİYETLER KATLANDI TOPRAK ÇİFTÇİYİ DOYURAMADI
Tohum yüzde 100, mazot yüzde 240 artınca çiftçi kendi hanesini bile besleyemez hale geldi. Katlanan maliyetler daha sonrası Türkiye’de çiftçi sayısı son yılların en düşük düzeyine gerileyerek 500 binin altına düştü. TEPAV’ın deklare ettiğı rapora nazaran çiftçi sayısı bir yılda 75 bin azalırken, üretici sayısındaki düşüş devam ediyor. Tarım temel girdilerinde rekor fiyat artışları üretimi sekteye uğratırken, tarlada kalan üretici ise haciz ve borç kıskasında sıkıştı.
Türkiye’de tarımın desteklenmemesi, artan maliyetler ve arka arda gelen artırımlarla birlikte üretici tarladan uzaklaştı. Son bir yılda gübre, mazot, elektriğe gelen devasa artırımlar üretimi sekteye uğrattı. Mazotun fiyatı 6.43TL’den 22 liraya çıktı. Çiftçinin en sık kullandığı gübrelerden olan üre gübrenin fiyatı geçen sene ocak ayında 3 bin lira civarında seyrederken 2022’nin nisan ayında 12 bin 500 ila 13 bin içinde değişiyor. Akaryakıt ve gübrenin yanı sıra tohumda da fiyatlar rekor kırdı. Makarnalık buğday tohumunun tonu Kasım 2021 3 bin 500 TL iken 2022’nin Nisan ayında 5 bin 941 lira oldu. Maliyetlerin altından kalkamayan çiftçiler tarımı terk ediyor. Tarım ülkesi olan Türkiye’de çiftçi sayısı 500 binin altına düştü. Türkiye İktisat Siyasetleri Araştırma Vakfı’nın (TEPAV) İstihdam İzleme Bülteni’nin 116. sayısı yayımlandı. TEPAV’ın datalarına nazaran, Türkiye’de çiftçi sayısı son yılların en düşük düzeyine gerileyerek 500 binin altına düştü. TEPAV’a nazaran çiftçi sayısında yüzde 13,2 (75 bin) düşüş görüldü. Kelam konusu düşüşle bir arada, çiftçi sayısı 493 bine geriledi. Çiftçi sayısında uzun periyodik düşüş eğiliminin devam ettiği açıklandı. Öte yandan çiftiçinin birçok üretim yapmayı bırakırken kalanlar ise borç kıskasınca sıkışmış durumda. CHP Burdur Milletvekili Dr. Mehmet Göker, Tarım ve Orman Bakanı Vahit Kirişci’ye verdiği soru önergesinde çiftçinin borcunun 177 milyarı aştığını belirtmişti. Göker, “2022 yılının ocak ayında 173 milyar 26 milyon lira olan çiftçi borçları şubat ayında 4 milyar 295 milyon lira daha yükselerek 177 milyar 321 milyon liraya ulaşmıştır. Kelam konusu 177 milyar 321 milyon liralık borcun 132 milyar 440 milyon lirası kamu bankalarına, 44 milyar 881 milyon lirası özel bankalara, 4 milyar 224 milyon lirası ise takibe düşmüş borçlardır” dedi.
TARLA VE MARKET ORTASINDAKİ FİYAT FARKI AÇILIYOR
Çiftçiyi üretinden koparan öbür bir sorun tarlada para etmeyen eserin markette 10 katı fiyata satılması. Zerzevat meyve meblağlarında market ve tarla içindeki makas açılırken çiftçi de ekimi bıraktı. Marulun tanesi tarlada 2 TL’den satılırken, marketlerde 10 TL’den alıcı bulunuyor. Tarlada kilosu 4 lira olan domates fiyatı birtakım marketlerde 40 liraya kadar çıkıyor. Üreticden 1 liraya çıkan limon ise markette 9-10 lira içinde alıcı buluyor. Son vakit içinderda besinde yaşanan fahiş artırımlardan dolayı vatandaş isyan ederken, çiftçi de reaksiyon göstermeye başladı. Meyve ve zerzevat eserleri cepleri yakarken bir çiftçi toplumsal medya üzerinden domatesin maliyetini açıklamıştı. Domatesin maliyetini açıklayan bir çiftçi söylemiş oldukleri ile herkeste şoke tesiri yarattı. Toplumsal medya üzerinden çektiği görüntüde plastik domates kasasını gösteren çiftçi, yapılan artırımların dolardan dolayı olduğunu söylemiş oldu. Yakıt fiyatlarına da dikkat çeken çiftçi “Arabanın yakıtı 25 lira oldu” diyerek görüntü da seradaki gereçleri gösterdi. ÖTV’ye değinen Tolga Tutuş isimli şahıs serada ki gereçleri görüntüden göstererek “Hepsinde özel tüketim vergisi var. Gübresinde var. 150 liralık odunla kömür yaktım. daha sonra diyorlar ki domates kıymetli. 270 liralık gübre şu an 800 lira. 1 ay daha sonra 1.000 lira olacak diyor. Bunlardan daha sonra ‘bedava yiyeceğiz’ diyorlar. Devlet bana bir şey yapmadıktan daha sonra halk da yiyemez” dedi.
‘KDV İNDİRİMİ OLUMSUZ GÖRÜNÜMÜ SINIRLADI’
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası, 14 Nisan’da gerçekleşen ve yüzde 14 faiz oranının sabit tutulduğu Para Siyaseti Heyeti toplantısının özetini yayımladı. Merkez Bankası 20 yılın rekoru olan enflasyonda en büyük tesirin güç, besin ve temel mal kümelerinden geldiği belirtti. Raporda tüketici yıllık enflasyonundaki artışın alt kümeler geneline yayıldığı, emtia fiyatlarındaki artışın jeopolitik gelişmelerle belirginleştiği tabir edildi. KDV indirimlerinin tesirlerine de atıfta bulunuldu. Türk lirası cinsinden milletlerarası güç fiyatlarındaki görünümün yurt içi güç meblağları üzerinde tesirli olurken elektrik meblağlarında kademeli tarife sisteminde yapılan düzenleme ve KDV indiriminin daha olumsuz bir görünümü sınırladığı tabir edildi. Besin yıllık enflasyonundaki yükseliş alt kümeler genelinde devam ederken, son periyotta aylık bazda yüksek artışlar kaydeden taze meyve ve zerzevat meblağlarının Mart ayında gorece yatay seyrettiği vurgulandı.
GİRDİLERDE ARTIŞ REKOR TAZELEDİ
Çiftçi tarlayı terkederken tarım da girdi meblağlarında artış sürat kesmeden devam ediyor. Ziraî girdi fiyat endeksi şubat ayında, yıllık bazda yüzde 80,99 artarken, aylık artış yüzde 16,69 oldu. bu biçimdece Tarım-GFE, hem aylık birebir vakitte yıllık bazda rekor tazeledi ve endeksin oluşturulduğu 2016 yılından bu yana yeni tepeyi kaydetti. TÜİK datalarına nazaran; Tarım-GFE’de on iki aylık ortalamalara nazaran artış yüzde 36,85 yaşandı. Ana kümelerde bundan evvelki aya nazaran ziraî yatırıma katkı sağlayan mal ve hizmet endeksinde yüzde 9,60, tarımda kullanılan mal ve hizmet endeksinde yüzde 17,69 artış gerçekleşti. bundan evvelki yılın tıpkı ayına nazaran bakılırsa ziraî yatırıma katkı sağlayan mal ve hizmet endeksinde yüzde 47,24, tarımda kullanılan mal ve hizmet endeksinde yüzde 86,59 artış gerçekleşti. Yıllık artışın düşük olduğu alt kümeler sırasıyla, yüzde 23,88 ile veteriner harcamaları ve yüzde 27,91 ile gereçler oldu. Buna karşılık, yıllık artışın yüksek olduğu alt kümeler ise sırasıyla, yüzde 138,11 ile gübre ve toprak geliştiriciler ve yüzde 121,77 ile güç ve yağlar oldu. Aylık artışın düşük olduğu alt kümeler sırasıyla, yüzde 3,62 ile makine bakım masrafları ve yüzde 5,50 ile öteki mal ve hizmetler oldu. Buna karşılık, aylık artışın yüksek olduğu alt kümeler ise sırasıyla, yüzde 32,75 ile ziraî ilaçlar ve yüzde 31,15 ile hayvan yemi oldu. bundan evvelki aya nazaran gübre ve toprak geliştiriciler yüzde 0,41 ve veteriner harcamaları yüzde 0,21 azalış gösterdi.
İTHALAT BASKISI ÜRETİMİ KISITLIYOR
İthalat kıskacına alınmış, girdi maliyetlerinden dolayı toprağını ekemeyen çiftçiler mecburen tarlayı terk ediyor. Tüm dünyada besin krizi alarmı verilirken Türkiye üreticiyi desteklemek yerine birfazlaca eserde gümrük vergisini sıfırladı. Çiftçiyi topraktan uzaklaştıran tarım siyasetleri, ülkeyi besinde dışa bağımlı hale getirdi. Çiftçiyi desteklemeyen iktidar, tarım mamüllerin ithalatında vergi indirimi, sıfırlama üzere kararlar aldı. İthalat her geçen gün artarken, çiftçi köyünü terk etti. Gümrük vergisi sıfırlanan buğday, arpa, çavdar, yulaf, mısır, mercimek, nohuttan daha sonra yağda ithalatında da vergi sıfırlandı. Teknik ve sınai hedefle kullanılan yağlar ile rep ve kolza tohumu ithalatından gümrük vergisi 30 Haziran’a kadar sıfırlandı. İthalatında sıfırlanan eserler içinde ham prina, soya, aspir, ayçiçek tohumu ve mısır yağları da bulunuyor.
3 MİLYON HEKTAR ZİRAÎ ALAN ATIL DURUMDA
Üretim yapmanın maliyeti artınca işlenmeyen tarlalar da atıl duruma düştü. Nadasa bırakılan ziraî alanların büyüklüğü 3 milyon hektar oldu. Daha evvel yaptığı açıklamada atıl durumda 2 milyon 940 bin hektar tarım alanı olduğunu söyleyen Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Lideri Şemsi Bayraktar, “ÇKS’ye kayıtlı alanda üretim yapan çiftçiler ziraî dayanaklardan faydalanabilmektedir. Bu durumda ülkemizde 8 milyon 324 bin hektar tarım toprağı kayıt altına alınamamakta, bu alanların bir kısmında üretim devam etse de üretici takviyelerden yararlanamamaktadır. 8 milyon 324 bin hektar tarım alanı, intikali yapılamamış, hissedarlar içindeki meseleler yahut yerlerin hayli küçük olması niçiniyle işlense de ÇKS’ye kayıt ettirilmeyen, atıl tarım alanları ve ecrimisille işlenen hazine topraklarından oluşmaktadır. Bu alanlarda üretim yapan çiftçi, yüksek üretim maliyetleri karşısında takviye de alamayınca üretimden vazgeçmek durumunda kalmaktadır. 8 milyon 324 bin hektar alanın 2 milyon 940 bin hektarı atıl tarım alanıdır’’ dedi.
BESİN KRİZİ İNSANİ FELAKETE YOL AÇABİLİR
Dünya Bankası, Rusya’nın Ukrayna’ya açtığı savaş niçiniyle yaşanan ve her geçen gün büyüyen besin krizinin insani felaket boyutlarına gerçek ilerlediğini söylemiş oldu. Dünya Bankası Lideri David Malpass, dünyanın Rusya’nın Ukrayna’yı işgalinden kaynaklanan besin krizinden kaynaklanan bir “insan felaketi” ile karşı karşıya olduğunu söylemiş oldu. Global yoksulluğu azaltmakla nazaranvli kurumun başındaki Malpass, yaptığı açıklamada, kriz devam ederse besin fiyatlarındaki rekor artışların yüz milyonlarca insanı yoksulluğa ve yetersiz beslenmeye iteceği konusunda uyardı. Dünya Bankası Lideri, “Bu bir insani felaket. Beslenme düşüyor ve sonrasındasında, bu bahiste hiç bir şey yapamayan, buna kendileri sebep olmayan ve meblağların yükseldiğini goren hükümetler için de siyasi bir meydan okuma haline geliyor” dedi. Dünya Bankası, besin fiyatlarında ortalama yüzde 37’lik bir artış olabileceğini kestirim ettiğini söylerken, bunun en epey fakir kısmı etkileyeceğini belirtti “Bu, Covid için de geçerliydi” diyen Malpass, fiyat artışlarının görüldüğü alanların geniş ve derin olduğunun altını çizdi. “Artışlar, her çeşitten yağı, tahılı etkiliyor ve daha sonra öteki mahsullere, mısır mahsullerine giriyor, zira buğday yükseldiğinde yükseliyorlar” diyen Dünya Bankası Lideri, dünyada herkesi beslemeye yetecek kadar besin olduğunu ve global stokların tarihi standartlara göre büyük olduğunu fakat gıdayı muhtaçlık duyulan yere ulaştırmak için bir paylaşım yahut satış süreci olması gerektiğini söylemiş oldu. Dünya Bankası lideri ayrıyeten, artan besin ve güç meblağları içinde gelişmekte olan ülkelerin büyük Covid-19 salgını borçlarını ödeyememelerinden kaynaklanan “kriz ortasında kriz” konusunda uyardı.
ÇİFTÇİNİN BORCU 177 MİLYARI AŞTI
Borçlarını ödeyemeyen birçok çiftçinin ya tarlası ya da traktörü hacizlik oldu. Borç kıskavına düşen üreticinin borcu 177 milyar lira oldu. CHP Adana Milletvekili Orhan Sümer, Ziraat Bankası Genel Müdürü Alpaslan Çakar’ın “Ziraat Bankası olarak traktöre haciz uygulaması yapmıyoruz. Tövbe. bu biçimde bir uygulamamız asla yok” kelamlarına çiftçilerin haciz konan arazi ve traktörlerinin satış dokümanlarını paylaşarak reaksiyon gösterdi. Sümer, “Memleketim Adana’da başta olmak üzere binlerce çiftçi ödeyemediği krediler yüzünden traktörlerine, tarlalarına haciz geldiğini bas bas bağırırken Ziraat Bankası Genel Müdürü’nün bu açıklaması büyük bir aldatmacadır” dedi.
TOHUMA, MAZOTA ARTIRIM DURMUYOR… GİRDİ FİYATLARI BİR YILDA YÜZDE 80’İ AŞTI
Ziraî girdi meblağları şubatta bundan evvelki aya nazaran yüzde 16 arttı. Yıllık oran ise yüzde 80’i aştı. en çok artış zirai ilaçta yaşandı. Kullandığı mazottan, attığı tohuma kadar her kalemde yüksek artırımlar niçiniyle üretimi bırakan çiftçi, gübre dayanağı alamayınca düşünceli gidişat alarm zillerini çaldırdı. Kepenk kapatan esnaftan daha sonra sofrayı dolduran üreticinin de çekilmesini önleyecek adımlar atılması gerektiği açıklandı.
MALİYETLER KATLANDI TOPRAK ÇİFTÇİYİ DOYURAMADI
Tohum yüzde 100, mazot yüzde 240 artınca çiftçi kendi hanesini bile besleyemez hale geldi. Katlanan maliyetler daha sonrası Türkiye’de çiftçi sayısı son yılların en düşük düzeyine gerileyerek 500 binin altına düştü. TEPAV’ın deklare ettiğı rapora nazaran çiftçi sayısı bir yılda 75 bin azalırken, üretici sayısındaki düşüş devam ediyor. Tarım temel girdilerinde rekor fiyat artışları üretimi sekteye uğratırken, tarlada kalan üretici ise haciz ve borç kıskasında sıkıştı.
Türkiye’de tarımın desteklenmemesi, artan maliyetler ve arka arda gelen artırımlarla birlikte üretici tarladan uzaklaştı. Son bir yılda gübre, mazot, elektriğe gelen devasa artırımlar üretimi sekteye uğrattı. Mazotun fiyatı 6.43TL’den 22 liraya çıktı. Çiftçinin en sık kullandığı gübrelerden olan üre gübrenin fiyatı geçen sene ocak ayında 3 bin lira civarında seyrederken 2022’nin nisan ayında 12 bin 500 ila 13 bin içinde değişiyor. Akaryakıt ve gübrenin yanı sıra tohumda da fiyatlar rekor kırdı. Makarnalık buğday tohumunun tonu Kasım 2021 3 bin 500 TL iken 2022’nin Nisan ayında 5 bin 941 lira oldu. Maliyetlerin altından kalkamayan çiftçiler tarımı terk ediyor. Tarım ülkesi olan Türkiye’de çiftçi sayısı 500 binin altına düştü. Türkiye İktisat Siyasetleri Araştırma Vakfı’nın (TEPAV) İstihdam İzleme Bülteni’nin 116. sayısı yayımlandı. TEPAV’ın datalarına nazaran, Türkiye’de çiftçi sayısı son yılların en düşük düzeyine gerileyerek 500 binin altına düştü. TEPAV’a nazaran çiftçi sayısında yüzde 13,2 (75 bin) düşüş görüldü. Kelam konusu düşüşle bir arada, çiftçi sayısı 493 bine geriledi. Çiftçi sayısında uzun periyodik düşüş eğiliminin devam ettiği açıklandı. Öte yandan çiftiçinin birçok üretim yapmayı bırakırken kalanlar ise borç kıskasınca sıkışmış durumda. CHP Burdur Milletvekili Dr. Mehmet Göker, Tarım ve Orman Bakanı Vahit Kirişci’ye verdiği soru önergesinde çiftçinin borcunun 177 milyarı aştığını belirtmişti. Göker, “2022 yılının ocak ayında 173 milyar 26 milyon lira olan çiftçi borçları şubat ayında 4 milyar 295 milyon lira daha yükselerek 177 milyar 321 milyon liraya ulaşmıştır. Kelam konusu 177 milyar 321 milyon liralık borcun 132 milyar 440 milyon lirası kamu bankalarına, 44 milyar 881 milyon lirası özel bankalara, 4 milyar 224 milyon lirası ise takibe düşmüş borçlardır” dedi.
TARLA VE MARKET ORTASINDAKİ FİYAT FARKI AÇILIYOR
Çiftçiyi üretinden koparan öbür bir sorun tarlada para etmeyen eserin markette 10 katı fiyata satılması. Zerzevat meyve meblağlarında market ve tarla içindeki makas açılırken çiftçi de ekimi bıraktı. Marulun tanesi tarlada 2 TL’den satılırken, marketlerde 10 TL’den alıcı bulunuyor. Tarlada kilosu 4 lira olan domates fiyatı birtakım marketlerde 40 liraya kadar çıkıyor. Üreticden 1 liraya çıkan limon ise markette 9-10 lira içinde alıcı buluyor. Son vakit içinderda besinde yaşanan fahiş artırımlardan dolayı vatandaş isyan ederken, çiftçi de reaksiyon göstermeye başladı. Meyve ve zerzevat eserleri cepleri yakarken bir çiftçi toplumsal medya üzerinden domatesin maliyetini açıklamıştı. Domatesin maliyetini açıklayan bir çiftçi söylemiş oldukleri ile herkeste şoke tesiri yarattı. Toplumsal medya üzerinden çektiği görüntüde plastik domates kasasını gösteren çiftçi, yapılan artırımların dolardan dolayı olduğunu söylemiş oldu. Yakıt fiyatlarına da dikkat çeken çiftçi “Arabanın yakıtı 25 lira oldu” diyerek görüntü da seradaki gereçleri gösterdi. ÖTV’ye değinen Tolga Tutuş isimli şahıs serada ki gereçleri görüntüden göstererek “Hepsinde özel tüketim vergisi var. Gübresinde var. 150 liralık odunla kömür yaktım. daha sonra diyorlar ki domates kıymetli. 270 liralık gübre şu an 800 lira. 1 ay daha sonra 1.000 lira olacak diyor. Bunlardan daha sonra ‘bedava yiyeceğiz’ diyorlar. Devlet bana bir şey yapmadıktan daha sonra halk da yiyemez” dedi.
‘KDV İNDİRİMİ OLUMSUZ GÖRÜNÜMÜ SINIRLADI’
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası, 14 Nisan’da gerçekleşen ve yüzde 14 faiz oranının sabit tutulduğu Para Siyaseti Heyeti toplantısının özetini yayımladı. Merkez Bankası 20 yılın rekoru olan enflasyonda en büyük tesirin güç, besin ve temel mal kümelerinden geldiği belirtti. Raporda tüketici yıllık enflasyonundaki artışın alt kümeler geneline yayıldığı, emtia fiyatlarındaki artışın jeopolitik gelişmelerle belirginleştiği tabir edildi. KDV indirimlerinin tesirlerine de atıfta bulunuldu. Türk lirası cinsinden milletlerarası güç fiyatlarındaki görünümün yurt içi güç meblağları üzerinde tesirli olurken elektrik meblağlarında kademeli tarife sisteminde yapılan düzenleme ve KDV indiriminin daha olumsuz bir görünümü sınırladığı tabir edildi. Besin yıllık enflasyonundaki yükseliş alt kümeler genelinde devam ederken, son periyotta aylık bazda yüksek artışlar kaydeden taze meyve ve zerzevat meblağlarının Mart ayında gorece yatay seyrettiği vurgulandı.
GİRDİLERDE ARTIŞ REKOR TAZELEDİ
Çiftçi tarlayı terkederken tarım da girdi meblağlarında artış sürat kesmeden devam ediyor. Ziraî girdi fiyat endeksi şubat ayında, yıllık bazda yüzde 80,99 artarken, aylık artış yüzde 16,69 oldu. bu biçimdece Tarım-GFE, hem aylık birebir vakitte yıllık bazda rekor tazeledi ve endeksin oluşturulduğu 2016 yılından bu yana yeni tepeyi kaydetti. TÜİK datalarına nazaran; Tarım-GFE’de on iki aylık ortalamalara nazaran artış yüzde 36,85 yaşandı. Ana kümelerde bundan evvelki aya nazaran ziraî yatırıma katkı sağlayan mal ve hizmet endeksinde yüzde 9,60, tarımda kullanılan mal ve hizmet endeksinde yüzde 17,69 artış gerçekleşti. bundan evvelki yılın tıpkı ayına nazaran bakılırsa ziraî yatırıma katkı sağlayan mal ve hizmet endeksinde yüzde 47,24, tarımda kullanılan mal ve hizmet endeksinde yüzde 86,59 artış gerçekleşti. Yıllık artışın düşük olduğu alt kümeler sırasıyla, yüzde 23,88 ile veteriner harcamaları ve yüzde 27,91 ile gereçler oldu. Buna karşılık, yıllık artışın yüksek olduğu alt kümeler ise sırasıyla, yüzde 138,11 ile gübre ve toprak geliştiriciler ve yüzde 121,77 ile güç ve yağlar oldu. Aylık artışın düşük olduğu alt kümeler sırasıyla, yüzde 3,62 ile makine bakım masrafları ve yüzde 5,50 ile öteki mal ve hizmetler oldu. Buna karşılık, aylık artışın yüksek olduğu alt kümeler ise sırasıyla, yüzde 32,75 ile ziraî ilaçlar ve yüzde 31,15 ile hayvan yemi oldu. bundan evvelki aya nazaran gübre ve toprak geliştiriciler yüzde 0,41 ve veteriner harcamaları yüzde 0,21 azalış gösterdi.
İTHALAT BASKISI ÜRETİMİ KISITLIYOR
İthalat kıskacına alınmış, girdi maliyetlerinden dolayı toprağını ekemeyen çiftçiler mecburen tarlayı terk ediyor. Tüm dünyada besin krizi alarmı verilirken Türkiye üreticiyi desteklemek yerine birfazlaca eserde gümrük vergisini sıfırladı. Çiftçiyi topraktan uzaklaştıran tarım siyasetleri, ülkeyi besinde dışa bağımlı hale getirdi. Çiftçiyi desteklemeyen iktidar, tarım mamüllerin ithalatında vergi indirimi, sıfırlama üzere kararlar aldı. İthalat her geçen gün artarken, çiftçi köyünü terk etti. Gümrük vergisi sıfırlanan buğday, arpa, çavdar, yulaf, mısır, mercimek, nohuttan daha sonra yağda ithalatında da vergi sıfırlandı. Teknik ve sınai hedefle kullanılan yağlar ile rep ve kolza tohumu ithalatından gümrük vergisi 30 Haziran’a kadar sıfırlandı. İthalatında sıfırlanan eserler içinde ham prina, soya, aspir, ayçiçek tohumu ve mısır yağları da bulunuyor.
3 MİLYON HEKTAR ZİRAÎ ALAN ATIL DURUMDA
Üretim yapmanın maliyeti artınca işlenmeyen tarlalar da atıl duruma düştü. Nadasa bırakılan ziraî alanların büyüklüğü 3 milyon hektar oldu. Daha evvel yaptığı açıklamada atıl durumda 2 milyon 940 bin hektar tarım alanı olduğunu söyleyen Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Lideri Şemsi Bayraktar, “ÇKS’ye kayıtlı alanda üretim yapan çiftçiler ziraî dayanaklardan faydalanabilmektedir. Bu durumda ülkemizde 8 milyon 324 bin hektar tarım toprağı kayıt altına alınamamakta, bu alanların bir kısmında üretim devam etse de üretici takviyelerden yararlanamamaktadır. 8 milyon 324 bin hektar tarım alanı, intikali yapılamamış, hissedarlar içindeki meseleler yahut yerlerin hayli küçük olması niçiniyle işlense de ÇKS’ye kayıt ettirilmeyen, atıl tarım alanları ve ecrimisille işlenen hazine topraklarından oluşmaktadır. Bu alanlarda üretim yapan çiftçi, yüksek üretim maliyetleri karşısında takviye de alamayınca üretimden vazgeçmek durumunda kalmaktadır. 8 milyon 324 bin hektar alanın 2 milyon 940 bin hektarı atıl tarım alanıdır’’ dedi.
BESİN KRİZİ İNSANİ FELAKETE YOL AÇABİLİR
Dünya Bankası, Rusya’nın Ukrayna’ya açtığı savaş niçiniyle yaşanan ve her geçen gün büyüyen besin krizinin insani felaket boyutlarına gerçek ilerlediğini söylemiş oldu. Dünya Bankası Lideri David Malpass, dünyanın Rusya’nın Ukrayna’yı işgalinden kaynaklanan besin krizinden kaynaklanan bir “insan felaketi” ile karşı karşıya olduğunu söylemiş oldu. Global yoksulluğu azaltmakla nazaranvli kurumun başındaki Malpass, yaptığı açıklamada, kriz devam ederse besin fiyatlarındaki rekor artışların yüz milyonlarca insanı yoksulluğa ve yetersiz beslenmeye iteceği konusunda uyardı. Dünya Bankası Lideri, “Bu bir insani felaket. Beslenme düşüyor ve sonrasındasında, bu bahiste hiç bir şey yapamayan, buna kendileri sebep olmayan ve meblağların yükseldiğini goren hükümetler için de siyasi bir meydan okuma haline geliyor” dedi. Dünya Bankası, besin fiyatlarında ortalama yüzde 37’lik bir artış olabileceğini kestirim ettiğini söylerken, bunun en epey fakir kısmı etkileyeceğini belirtti “Bu, Covid için de geçerliydi” diyen Malpass, fiyat artışlarının görüldüğü alanların geniş ve derin olduğunun altını çizdi. “Artışlar, her çeşitten yağı, tahılı etkiliyor ve daha sonra öteki mahsullere, mısır mahsullerine giriyor, zira buğday yükseldiğinde yükseliyorlar” diyen Dünya Bankası Lideri, dünyada herkesi beslemeye yetecek kadar besin olduğunu ve global stokların tarihi standartlara göre büyük olduğunu fakat gıdayı muhtaçlık duyulan yere ulaştırmak için bir paylaşım yahut satış süreci olması gerektiğini söylemiş oldu. Dünya Bankası lideri ayrıyeten, artan besin ve güç meblağları içinde gelişmekte olan ülkelerin büyük Covid-19 salgını borçlarını ödeyememelerinden kaynaklanan “kriz ortasında kriz” konusunda uyardı.
ÇİFTÇİNİN BORCU 177 MİLYARI AŞTI
Borçlarını ödeyemeyen birçok çiftçinin ya tarlası ya da traktörü hacizlik oldu. Borç kıskavına düşen üreticinin borcu 177 milyar lira oldu. CHP Adana Milletvekili Orhan Sümer, Ziraat Bankası Genel Müdürü Alpaslan Çakar’ın “Ziraat Bankası olarak traktöre haciz uygulaması yapmıyoruz. Tövbe. bu biçimde bir uygulamamız asla yok” kelamlarına çiftçilerin haciz konan arazi ve traktörlerinin satış dokümanlarını paylaşarak reaksiyon gösterdi. Sümer, “Memleketim Adana’da başta olmak üzere binlerce çiftçi ödeyemediği krediler yüzünden traktörlerine, tarlalarına haciz geldiğini bas bas bağırırken Ziraat Bankası Genel Müdürü’nün bu açıklaması büyük bir aldatmacadır” dedi.