Üçüncü sefer artırım: Yarım milyon TL’ye ikinci el otomobil

Türkiye iktisadında tarihi günler yaşanırken, otomotiv bölümünde de tüm ezberler bozuldu. Kasım ayı içerisinde sıfır arabalara üçüncü defa artırım yapılırken, ikinci el araç ilanlarında da görülmemiş artışlar yaşanıyor. Kimi kesim temsilcilerinin tabiri ile ‘piyasa zıvanadan çıktı.’

Global çip krizi niçiniyle bayilerde satılacak araç kalmadığından sipariş listeleri oluşturulurken, birtakım modellerde teslimat müddetleri 6 ayı buluyor. Artan döviz kuruna paralel, teslimata kadar geçen bu müddette meblağların daima artması, arabası bir yatırım aracı haline getirdi. Memuru, emeklisi, bankacısı, esnafı para kazanmak için oto alım-satımına yöneldi. Bu bireyler, bayilerin sipariş listesine ismini yazdırıyor, teslimat sırası geldiğinde ise sıfır arabası piyasa bedelinin üzerinde satarak kar etmeye çalışıyor.

Piyasada bir müddetdir devam eden bu durum, 23 Kasım’da kurda yaşanan ani yükselişle adeta tepe yaptı. 23 Kasım’da dolar/TL kuru, 13’ü aşarak rekor tazelerken, Euro/TL ise 15 düzeyine çıkmıştı. meblağların artacağı beklentisi ile konut ve otomobil ilanları online ilan platformlarından çekilmişti. Panik havasını atlatan tüketici, bir daha aracını ilan sitelerine koydu. Fakat bu kere hayli daha yüksek bir fiyatla. Yalnızca son 24 saat içerisinde sahibinden. com’da 41 bin aracın fiyatı güncellendi. İkinci elde son bir haftada ortalama yüzde 16 fiyat artışı yaşandı. Lakin online sitelerde bu oran fazlaca daha yüksek oldu. Türkiye’nin en ulaşılabilir araçlarından biri olarak görülen 2020 model Renault Clio’yu 485 TL’den ilana koyan var. En donanımlı 2021 model Clio’nun liste fiyatı 355 bin TL. bir daha benzeri biçimde piyasada en hayli tercih edilen modellerden Volkswagen Golf’ü dün 900 bin TL’den ilana koyan oldu. Bu aracın bayideki liste fiyatı ise 585 bin TL. Buna benzeri örneklerin giderek çoğaldığı dikkat çekiyor.

ASIL SORUN VERGİ SİSTEMİ

Kesim temsilcilerine bakılırsa, çip krizinin baskıladığı otomotiv piyasasında yaşanan meselelerinin temel sebebi mevcut ÖTV sistemi. Sıfır arabalarda, kura bağlı yapılan küçük bir fiyat güncellemesi bile aracın vergi dilimini yüzde 50’den yüzde 80’e çıkarabildiği için artırım oranı devasa yükseklikte olabiliyor. Kur niçiniyle yapılan fiyat artışı daha sonrası yüzde 50 ÖTV bareminde olan biroldukca model bir üst dilime geçti. Bu da fiyata 60 bin TL’lik vergi farkı eklenmesi manasına geliyor. Yüzde 50 ÖTV dilimindeki araç modeli sayısı 20’nin altında kaldı.

Dünya gazetesinden Aysel Yücel’in haberine göre, ODD yetkilileri, kura bağlı olarak yükselen araç meblağlarında ÖTV sisteminin çarpan tesiri yaptığını vurguluyor. Bu da ikinci elde fırsatçıları harekete geçiriyor. ODD’nin yanı sıra Otomotiv Yetkili Satıcıları Derneği (OYDER) yetkilileri de ÖTV baremlerinin geçen yıl ağustos ayında olduğu üzere bir daha düzenlenmesini bekliyor. Ayrıyeten, yüzde 50 ila yüzde 80 ÖTV baremleri haricinde yüzde 60 ve yüzde 70 orta baremler olması gerektiği savunuluyor. Aksi biçimde ikinci elde yaşanan fırsatçılığın önünün kesilmesinin güç olduğu belirtiliyor. Lakin bölüm yetkilileri, 2022’dilk evvel ÖTV matrahlarında bir düzenleme öngörmüyor. Bu mevzuda umutlar 2022’ye ötelenmiş durumda.


YÜKSEK FİYATLI İLANLAR BAYİLERİ ZORLUYOR

Birtakım bayiler, piyasa kıymetinin üstündeki fahiş fiyatlı araç ilanlarının kendilerini zorladığını lisana getiriyor. Kendi aracını takas yaparak sıfır araç almaya gelen birtakım tüketiciler, bayinin ikinci el araç için belirlediği fiyatı düşük bularak, sitelerdeki ilanları örnek gösteriyor. Gelen müşteri, ikinci el aracının bedelinin epey daha yüksek olduğunu tez ediyor.

YÜZDE 100 ARTTI

Sıfır arabalarda son 11 ayda yapılan artırım oranı yüzde 55’ye yaklaştı. İkinci el araç fiyatlandırma ve otomotiv verisi şirketi Cardata’nın Genel Müdürü Hüsamettin Yalçın, döviz kurundaki ani yükselişin tesiriyle 23 Kasım’dan bu yana sıfır km araçlara ortalama yüzde 8 artırım yapıldığını birtakım markalarda bu oranın yüzde 12’ye çıktığını söylemiş oldu. Yalçın, ikinci el araba piyasasında ise 23 Kasım’dan bu yana yüzde 16’lık fiyat atış olduğun söylemiş oldu. bu biçimdece ikinci elde son 1 yıldaki fiyat artışı yüzde 100’e yaklaştı.

İkinci el araç piyasası oyuncularından otomerkezi.net’in CEO’su Muhammed Ali Karakaş, 23 Kasım 2021 tarihinde binlerce aracın ilandan kaldırıldığını, kalan ilanlarda ise birkaç saat ortasında satış fiyatında yaklaşık yüzde 20 artışa gidildiğine dikkat çekerek, spota düşen sıfır kilometre araçlara yönelik de çarpıcı bir teklifte kıymetlendirme yaptı:

“Sıfır kilometre araç bayide satılır. Online ilan platformlarının sıfır kilometre araç satışını kaldırması ve yeni ilanlara müsaade etmemesi ismine bir düzenlemeye gitmesi gerekiyor. Aksi takdirde elinde en çok araba olan fiyatı ve piyasayı belirler, bu karaborsanın önü alınamaz. Bugün hiç bir bayide sıfır araç bulunamazken, ilan platformlarında 2 binden çok sıfır araç ilanıyla müsabakamız durumun ciddiyetini gösteriyor”

yatırım tavsiyesi içermez
 
Üst