“Abi günlük iş buldum, birazdan gideceğim. Ekmek ortası peynir versen biraz, aç çalışmasam. Akşam alacağım yevmiyeden öderim.”
Bu kelamlar, İstanbul’da lüks gökdelenlerin çabucak ardındaki Gülbağ ve Kuştepe semt sakinlerinden birine ilişkin. Mahallenin 30 yıllık bakkalı natürel ki geri çevirmiyor bu teklifleri. Her gün bu biçimde onlarca öyküye şahit olduğunu söylüyor bakkal Mehmet Beyefendi. Yurttaşın düşen alım gücünün en yakın şahidi.
Zincir marketler ve kredi kartlarının yaygınlaşmaya başladığı pandemi öncesinde bir süre bakkalların gündeminden çıkan veresiye talepleri bir daha gündemde.
İstanbul’da yaklaşık 12 bin bakkal var. Geçen yıl İstanbul İstatistik Ofisi bir araştırma yaparak 39 ilçede 402 mahalle bakkalıyla görüşmüştü. Araştırma, geçen yılın martında bakkalların yüzde 71’i veresiye defteri tutarken veresiye yazdıranların sayısının yüzde 32.2, borç ölçüsünün ise yüzde 54.8 arttığını ortaya koymuştu.
Pandeminin üzerine yaklaşık yüzde 100 artan döviz kuru ve resmi sayılara nazaran yüzde 36 olan enflasyon eklendi. Yapılmış yeni bir araştırma yok lakin biz de yaşananları yaşayanlardan dinlemek istedik ve fakir mahalle bakkallarıyla sohbet ettik, veresiye defterlerine baktık.
7 BİNDEN 13 BİN TL’YE ÇIKTI
İki yıl evvel veresiye defteri ortalama 6-7 bin TL civarına gelince fark etmiş yoksulluğun derinleşmeye başladığını bakkal Mehmet Beyefendi; bugün bu sayının 13 bin TL’ye kadar çıktığını söylüyor.
Yılbaşı gecesi gelen artırım haberlerinden daha sonra üç gün dükkâna kimsenin girmediğini söylüyor bakkal Volkan Karko. “Girenler fiyat sorup küfredip çıkıyordu. Bizim kullandığımız poşetin kilosu bile bir ayda 11 TL’den 25 TL’ye çıktı” diyor.
Müşterileri ile artık yalnızca iktisat konuştuklarını söyleyen bir diğer mahalle bakkalı Yavuz T. ise “Halkın ortasındayız, direkt nazaranbiliyoruz, hakikaten alım gücü kalmadı. Beşerler epey öfkeli. Bu öfke nasıl patlayacak, epeyce merak ediyorum. Az evvel bir çocuk geldi, 24 liralık sigaranın 20 TL’sini bir karttan, 4 TL’sini öteki bir karttan çekti. Nakit yok artık, herkes borçlanarak günü geçiriyor” diye konuşuyor.
“VERESİYEYE MUHTACIZ”
Derin Yoksulluk Ağı Kurucusu Hacer Foggo, yoksulluğun Türkiye’nin her bölgesine yayıldığını söylüyor. Şişli’de yaşananların Bodrum üzere ekonomik gelir durumu biraz daha yüksek yaşandığını söyleyen Foggo, “evvelinde rastgele bir geliri olmayan yurttaşların veresiye yazdırdığını fakat artık minimum fiyat düzeyinde yaşayan yurttaşların da veresiyeye muhtaç duruma düştüğünü” belirtiyor. Foggo, “Yoksulluk her insanın yanı başında ve günden güne derinleşiyor” diye konuşuyor.
TOPLUMSAL PATLAMA RİSKİ BÜYÜYOR
Yurttaşın şu an en büyük kederinin besin alışverişi olduğunu söyleyen Tüketici Dernekleri Konfederasyonu Lideri Aziz Koçal ise şunları söylüyor: “Mutfak yanıyor, yoksulluk ve açlık artıyor, halk beslenemez duruma geldi.
Tüketicinin alım gücünü ve hayat kalitesini artıracak önlemler alınmalı. Fiyatlar ve maaşlar ivedilikle bir daha güncellemeli, gerçek enflasyon oranına ayarlanmalıdır. Bu ülkede gerçek enflasyon oranı son açıklanan ÜFE oranıdır. Aksi takdirde, toplumsal buhranlar, intiharlar, toplumsal patlamalar, dağılan aileler ile karşı karşıya kalacağız.”
yatırım tavsiyesi içermez
Bu kelamlar, İstanbul’da lüks gökdelenlerin çabucak ardındaki Gülbağ ve Kuştepe semt sakinlerinden birine ilişkin. Mahallenin 30 yıllık bakkalı natürel ki geri çevirmiyor bu teklifleri. Her gün bu biçimde onlarca öyküye şahit olduğunu söylüyor bakkal Mehmet Beyefendi. Yurttaşın düşen alım gücünün en yakın şahidi.
Zincir marketler ve kredi kartlarının yaygınlaşmaya başladığı pandemi öncesinde bir süre bakkalların gündeminden çıkan veresiye talepleri bir daha gündemde.
İstanbul’da yaklaşık 12 bin bakkal var. Geçen yıl İstanbul İstatistik Ofisi bir araştırma yaparak 39 ilçede 402 mahalle bakkalıyla görüşmüştü. Araştırma, geçen yılın martında bakkalların yüzde 71’i veresiye defteri tutarken veresiye yazdıranların sayısının yüzde 32.2, borç ölçüsünün ise yüzde 54.8 arttığını ortaya koymuştu.
Pandeminin üzerine yaklaşık yüzde 100 artan döviz kuru ve resmi sayılara nazaran yüzde 36 olan enflasyon eklendi. Yapılmış yeni bir araştırma yok lakin biz de yaşananları yaşayanlardan dinlemek istedik ve fakir mahalle bakkallarıyla sohbet ettik, veresiye defterlerine baktık.
7 BİNDEN 13 BİN TL’YE ÇIKTI
İki yıl evvel veresiye defteri ortalama 6-7 bin TL civarına gelince fark etmiş yoksulluğun derinleşmeye başladığını bakkal Mehmet Beyefendi; bugün bu sayının 13 bin TL’ye kadar çıktığını söylüyor.
Yılbaşı gecesi gelen artırım haberlerinden daha sonra üç gün dükkâna kimsenin girmediğini söylüyor bakkal Volkan Karko. “Girenler fiyat sorup küfredip çıkıyordu. Bizim kullandığımız poşetin kilosu bile bir ayda 11 TL’den 25 TL’ye çıktı” diyor.
Müşterileri ile artık yalnızca iktisat konuştuklarını söyleyen bir diğer mahalle bakkalı Yavuz T. ise “Halkın ortasındayız, direkt nazaranbiliyoruz, hakikaten alım gücü kalmadı. Beşerler epey öfkeli. Bu öfke nasıl patlayacak, epeyce merak ediyorum. Az evvel bir çocuk geldi, 24 liralık sigaranın 20 TL’sini bir karttan, 4 TL’sini öteki bir karttan çekti. Nakit yok artık, herkes borçlanarak günü geçiriyor” diye konuşuyor.
“VERESİYEYE MUHTACIZ”
Derin Yoksulluk Ağı Kurucusu Hacer Foggo, yoksulluğun Türkiye’nin her bölgesine yayıldığını söylüyor. Şişli’de yaşananların Bodrum üzere ekonomik gelir durumu biraz daha yüksek yaşandığını söyleyen Foggo, “evvelinde rastgele bir geliri olmayan yurttaşların veresiye yazdırdığını fakat artık minimum fiyat düzeyinde yaşayan yurttaşların da veresiyeye muhtaç duruma düştüğünü” belirtiyor. Foggo, “Yoksulluk her insanın yanı başında ve günden güne derinleşiyor” diye konuşuyor.
TOPLUMSAL PATLAMA RİSKİ BÜYÜYOR
Yurttaşın şu an en büyük kederinin besin alışverişi olduğunu söyleyen Tüketici Dernekleri Konfederasyonu Lideri Aziz Koçal ise şunları söylüyor: “Mutfak yanıyor, yoksulluk ve açlık artıyor, halk beslenemez duruma geldi.
Tüketicinin alım gücünü ve hayat kalitesini artıracak önlemler alınmalı. Fiyatlar ve maaşlar ivedilikle bir daha güncellemeli, gerçek enflasyon oranına ayarlanmalıdır. Bu ülkede gerçek enflasyon oranı son açıklanan ÜFE oranıdır. Aksi takdirde, toplumsal buhranlar, intiharlar, toplumsal patlamalar, dağılan aileler ile karşı karşıya kalacağız.”
yatırım tavsiyesi içermez