Global iktisatta yaşanan dalgalanmadan en hayli etkilenen ülkelerden biri Türkiye oldu. Zayıf lira tesiriyle güç fiyatlarındaki tırmanış ise haneleri vurdu. Faturalardan, akaryakıta her kalemde artırımlar 84 milyonu zarurî önlemlere itti. Türkiye Raporu’nun şubat ayına ait ‘Toplum Güç Artırımlarıyla Nasıl Başa Çıkıyor?’ araştırmasından ise çarpıcı sonuçlar çıktı. İştirakçilerin çoğunluğu harcamalarını azalttığını söylemiş oldu.
MÜHENDİS DE PERSONEL DE İKTİDARA OY VEREN DE TIPKI DURUMDA
Türkiye çapında 12 vilayette yapılan ankete katılanların yüzde 76’sı elektrik ve doğalgaz tüketimini azalttığını söylemiş oldu. İştirakçilerin yüzde 59’u ulaşım tercihlerini değiştirdi. Yüzde 24 ise doğalgaz yerine kömür kullanmaya başladığını belirtti. AK Parti’ye oy verdiğini söyleyenlerin yarısını oluşturan kesim de ulaşım tercihlerini değiştirdiğini söz etti. Kombisini kısanların her eğitim düzeyinden olması da dikkat çekti.
HAYATTAN TASARRUF
TÜİK’e göre yüzde 54, ENAG’a nazaran yüzde 123’lük enflasyon karşısında cüzdanı eriyen toplum ömür alışkanlıklarını değiştirmek zorunda kaldı. Artırım yağmuru karşısında yüzde 76 kombiyi kıstı, yüzde 59 aracından inip otobüse bindi.
Türkiye Raporu, 3-7 Şubat 2022 tarihinde 12 vilayette bin 500 kişi ile “Toplum Güç Artırımlarıyla Nasıl Başa Çıkıyor?” araştırması yaptı. Dünya genelinde Venezuela-Arjantin ile birlikte enflasyonun yüksek gerçekleştiği ülkeler listesinde en makus karneye sahip olan Türkiye’de vatandaşların hayat pahalılığı ve fahiş artırım yağmuru karşısında alışkanlıklarını değiştirdikleri saptandı. Ankette “Son vakit içinderda elektrik, doğal gaz ve akaryakıt fiyatlarında yapılan artırımlar daha sonrasında hangisini yaptınız?” sorusu iletildi. Sonuçlara bakılırsa toplumun yüzde 76’sı yüksek enflasyon ve hayat pahalılığı ile gayret emeliyle harcamalarını kıstı. İştirakçilerin yüzde 76’sı elektrik ve doğal gaz tüketimini azalttı. Yüzde 59 ulaşım tercihlerini değiştirdiğini söz ederken yüzde 24 doğal gaz yerine kömür kullanmaya başladığını söz etti. Artırımlarla başa çıkma stratejilerinden en az tercih edilenin doğal gaz yerine kömür kullanmak olduğu görüldü.
Anket sonuçları artırımların akabinde en hayli muhalefet partilerinin seçmenlerinin ulaşım tercihlerini değiştirdiğini ortaya koydu. HDP seçmeninin yüzde 78’i artırımlardan daha sonra ulaşım alışkanlıklarını değiştirdiğini tabir ederken bu oran CHP seçmeninde yüzde 69 olarak gerçekleşti. Cumhur İttifakı partilerinin seçmenlerinin ise ulaşım tercihlerini öbür seçmen kümelerine kıyasla daha az değiştirdiği gözlemlendi. AK Parti seçmeninin yüzde 50’si ile MHP seçmeninin yüzde 48’i akaryakıt ve motorine gelen artırımların akabinde ulaşım tercihlerini değiştirdiğini tabir etti.
Araştırma sonuçları bütün eğitim ve seçmen kümelerinde büyük çoğunluğun elektrik ve doğalgaz tüketimini azalttığını ortaya koydu. Sonuçlar hem de elektrik ve doğalgaz tüketimini azaltanların en yoğunlukta olduğu seçmen kümesinin CHP seçmeni olduğunu ortaya koydu. 2018’de CHP’ye oy veren iştirakçilerin yüzde 86’sı artırımlarla başa çıkabilmek için elektrik ve doğalgaz tüketimini azalttığını söz etti. Bu oran iktidar seçmeninde yüzde 70 olarak gerçekleşti.
CHP’Lİ LİDERLER DUYURDU: TOPLU TAŞIMAYA ARTIRIM YOLDA
CHP’nin 11 büyükşehir belediye lideri, artan akaryakıt meblağları niçiniyle ortak açıklama yaptı. Açıklamada, toplu ulaşımda ÖTV’nin alınmaması tarafındaki taleplerinin merkezi yönetim tarafınca tekraren duymazdan gelindiğine vurgu yapılarak “Üzülerek tabir ederiz ki, elimizde olmayan niçinlerle bu artışları vatandaşlarımıza yansıtmak durumunda kalacağız” denildi. Tarihte birinci defa yedi gün üst üste akaryakıtın zamlandığına işaret edildi. Ayrıyeten CHP İzmir Milletvekili Murat Bakan, toplu ulaşımda kullanılan akaryakıtta KDV ve ÖTV’nin kaldırılması için kanun teklifi verdi. HDP milletvekilleri de akaryakıtta KDV ve ÖTV’nin sıfırlanması için kanun teklifi sundu.
İKTİDARA TELEKOM SORULARI
CHP Küme Başkanvekili Engin Altay, Türk Telekom’un yüzde 55 payının 2026 yılında bedelsiz olarak kamuya geçeceği biçimde Türkiye Varlık Fonu tarafınca 1 milyar 650 milyon dolara alınmasının sebebini sordu. Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay’ın yanıtlaması istemiyle soru önergesi veren Altay, Hariri Ailesi’nin 8-10 milyar doları alıp gittiğini, Türk bankalarına olan borçlarını ödemediğini hatırlattı. ‘Kaynak yaratacak’ diye sunulan Varlık Fonu’nun kaynak değil yeni borçlar yaratan bir kuruma olduğuna dikkat çeken Altay, şu soruları yöneltti: “TVF 1 milyar 650 milyon dolarlık borcu nereden bulmuştur? Büyük bir döviz kasvetinin yaşandığı bir periyotta borçlanma yapılması millete yük değil midir? Türk Telekom özelleştirmesi sürecinin Türk bankacılık dalına ötürüsıyla Türk iktisadına verdiği ziyanlarla ilgili, idare ve kontrol sorumluluğu olan kamu nazaranvlileri hakkında tüzel bir müddetç başlatılacak mı?” Öte yandan CHP Küme Başkanvekili Özgür Özel de Telekom’un özelleştirilip bir daha kamu tarafınca alınmasına sert reaksiyon gösterdi. Özel “Türkiye Varlık Fonu milletin ocağına incir ağacı dikmek için kurulmuş. 2005’te devletin olan Türk Telekom 16 yıl daha sonra bir daha devletin. Ortada Hariri ailesini güçlü etti. Hortumladıkları millete yük oldu. Yetmedi milletin kasasından 25 milyar TL daha çıktı. Ne öykü ama” dedi.
TENKİDE TAHAMMÜLLERİ YOK GÜÇ ZEHİRLENMESİ YAŞIYORLAR
Babacan, uzun müddet iş başında kalan iktidarların güç zehirlenmesi yaşadığını, tenkide tahammülün kalmadığını söylemiş oldu. DEVA Partisi başkanı “Basın ve sivil toplum kuruluşları eleştirecek ki hükûmet de yanlışlarından dönsün” dedi.
DEVA Partisi Genel Lideri Ali Babacan, Ankara Mamak’ta vatandaşların konutlarına konuk oldu. Hane halkından bir genç Babacan’a “Ben onlara karşı bir şey söylemiş olduğim vakit niye terörist oluyorum? Sizin iktidarınızda eleştirel tweet attığımızda kapımıza çabucak polis gelecek mi?” diye sordu. Babacan şu cevabı verdi: “Eleştiriye tahammülleri yok. Bu çeşit mevzular, kanundaki yetkiye dayanarak yapılan işler değil. Bizim kanunlara baktığımızda aslında özgürlükçü kanunlar. Ancak fiili durum oluşturuyorlar. Kanunu da hukuku da zorlayarak insanların kendisini söz etmesinin önüne geçiyorlar. 10 bin gazeteciyi işten kovdurttular. Eleştirel yazıyor ya da televizyonda tenkitlerini söylüyor diye. Gençlerimizin birçok toplumsal medya kullanmaktan çekiniyor. Maalesef ülkeyi yönetenler epeyce uzun mühlet iş başında kalırsa güç zehirlenmesi yaşıyorlar. Milletlerarası bir atasözü var “Güç yozlaştırır; mutlak güç, kesinlikle yozlaştırır”. Şayet devlet yönetme gücünü hayli uzun mühlet kullanırsan bu biçimde tahammülün kalmıyor. Tenkit duymak istemiyorsun.”
Gencin “Biz sizi eleştirdiğimizde hiç bir biçimde polis görmeyecek miyiz kapımızda?” sorusuna karşılık Babacan, şu biçimde konuştu: “Görmeyeceksiniz, zira biz Güçlendirilmiş Parlamenter Sistemde cumhurbaşkanının yetki mühletini bir sefer seçilme ve 7 yılla sınırladık. Müddeti başlayacak, bitecek ve vazifesi teslim edecek. Öbür türlü tekrar, tekrar derken olmuyor. O güç zehirlenmesi meydana geliyor ve tenkide tahammül kalmıyor. halbuki demokrasilerde tenkit fazlaca değerli bir özgürlük alanı. Zira hükûmet bakılırsameyebilir. Basın ve sivil toplum kuruluşları eleştirecek ki hükûmet de yanlışlarından dönsün.”
MÜHENDİS DE PERSONEL DE İKTİDARA OY VEREN DE TIPKI DURUMDA
Türkiye çapında 12 vilayette yapılan ankete katılanların yüzde 76’sı elektrik ve doğalgaz tüketimini azalttığını söylemiş oldu. İştirakçilerin yüzde 59’u ulaşım tercihlerini değiştirdi. Yüzde 24 ise doğalgaz yerine kömür kullanmaya başladığını belirtti. AK Parti’ye oy verdiğini söyleyenlerin yarısını oluşturan kesim de ulaşım tercihlerini değiştirdiğini söz etti. Kombisini kısanların her eğitim düzeyinden olması da dikkat çekti.
HAYATTAN TASARRUF
TÜİK’e göre yüzde 54, ENAG’a nazaran yüzde 123’lük enflasyon karşısında cüzdanı eriyen toplum ömür alışkanlıklarını değiştirmek zorunda kaldı. Artırım yağmuru karşısında yüzde 76 kombiyi kıstı, yüzde 59 aracından inip otobüse bindi.
Türkiye Raporu, 3-7 Şubat 2022 tarihinde 12 vilayette bin 500 kişi ile “Toplum Güç Artırımlarıyla Nasıl Başa Çıkıyor?” araştırması yaptı. Dünya genelinde Venezuela-Arjantin ile birlikte enflasyonun yüksek gerçekleştiği ülkeler listesinde en makus karneye sahip olan Türkiye’de vatandaşların hayat pahalılığı ve fahiş artırım yağmuru karşısında alışkanlıklarını değiştirdikleri saptandı. Ankette “Son vakit içinderda elektrik, doğal gaz ve akaryakıt fiyatlarında yapılan artırımlar daha sonrasında hangisini yaptınız?” sorusu iletildi. Sonuçlara bakılırsa toplumun yüzde 76’sı yüksek enflasyon ve hayat pahalılığı ile gayret emeliyle harcamalarını kıstı. İştirakçilerin yüzde 76’sı elektrik ve doğal gaz tüketimini azalttı. Yüzde 59 ulaşım tercihlerini değiştirdiğini söz ederken yüzde 24 doğal gaz yerine kömür kullanmaya başladığını söz etti. Artırımlarla başa çıkma stratejilerinden en az tercih edilenin doğal gaz yerine kömür kullanmak olduğu görüldü.
Anket sonuçları artırımların akabinde en hayli muhalefet partilerinin seçmenlerinin ulaşım tercihlerini değiştirdiğini ortaya koydu. HDP seçmeninin yüzde 78’i artırımlardan daha sonra ulaşım alışkanlıklarını değiştirdiğini tabir ederken bu oran CHP seçmeninde yüzde 69 olarak gerçekleşti. Cumhur İttifakı partilerinin seçmenlerinin ise ulaşım tercihlerini öbür seçmen kümelerine kıyasla daha az değiştirdiği gözlemlendi. AK Parti seçmeninin yüzde 50’si ile MHP seçmeninin yüzde 48’i akaryakıt ve motorine gelen artırımların akabinde ulaşım tercihlerini değiştirdiğini tabir etti.
Araştırma sonuçları bütün eğitim ve seçmen kümelerinde büyük çoğunluğun elektrik ve doğalgaz tüketimini azalttığını ortaya koydu. Sonuçlar hem de elektrik ve doğalgaz tüketimini azaltanların en yoğunlukta olduğu seçmen kümesinin CHP seçmeni olduğunu ortaya koydu. 2018’de CHP’ye oy veren iştirakçilerin yüzde 86’sı artırımlarla başa çıkabilmek için elektrik ve doğalgaz tüketimini azalttığını söz etti. Bu oran iktidar seçmeninde yüzde 70 olarak gerçekleşti.
CHP’Lİ LİDERLER DUYURDU: TOPLU TAŞIMAYA ARTIRIM YOLDA
CHP’nin 11 büyükşehir belediye lideri, artan akaryakıt meblağları niçiniyle ortak açıklama yaptı. Açıklamada, toplu ulaşımda ÖTV’nin alınmaması tarafındaki taleplerinin merkezi yönetim tarafınca tekraren duymazdan gelindiğine vurgu yapılarak “Üzülerek tabir ederiz ki, elimizde olmayan niçinlerle bu artışları vatandaşlarımıza yansıtmak durumunda kalacağız” denildi. Tarihte birinci defa yedi gün üst üste akaryakıtın zamlandığına işaret edildi. Ayrıyeten CHP İzmir Milletvekili Murat Bakan, toplu ulaşımda kullanılan akaryakıtta KDV ve ÖTV’nin kaldırılması için kanun teklifi verdi. HDP milletvekilleri de akaryakıtta KDV ve ÖTV’nin sıfırlanması için kanun teklifi sundu.
İKTİDARA TELEKOM SORULARI
CHP Küme Başkanvekili Engin Altay, Türk Telekom’un yüzde 55 payının 2026 yılında bedelsiz olarak kamuya geçeceği biçimde Türkiye Varlık Fonu tarafınca 1 milyar 650 milyon dolara alınmasının sebebini sordu. Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay’ın yanıtlaması istemiyle soru önergesi veren Altay, Hariri Ailesi’nin 8-10 milyar doları alıp gittiğini, Türk bankalarına olan borçlarını ödemediğini hatırlattı. ‘Kaynak yaratacak’ diye sunulan Varlık Fonu’nun kaynak değil yeni borçlar yaratan bir kuruma olduğuna dikkat çeken Altay, şu soruları yöneltti: “TVF 1 milyar 650 milyon dolarlık borcu nereden bulmuştur? Büyük bir döviz kasvetinin yaşandığı bir periyotta borçlanma yapılması millete yük değil midir? Türk Telekom özelleştirmesi sürecinin Türk bankacılık dalına ötürüsıyla Türk iktisadına verdiği ziyanlarla ilgili, idare ve kontrol sorumluluğu olan kamu nazaranvlileri hakkında tüzel bir müddetç başlatılacak mı?” Öte yandan CHP Küme Başkanvekili Özgür Özel de Telekom’un özelleştirilip bir daha kamu tarafınca alınmasına sert reaksiyon gösterdi. Özel “Türkiye Varlık Fonu milletin ocağına incir ağacı dikmek için kurulmuş. 2005’te devletin olan Türk Telekom 16 yıl daha sonra bir daha devletin. Ortada Hariri ailesini güçlü etti. Hortumladıkları millete yük oldu. Yetmedi milletin kasasından 25 milyar TL daha çıktı. Ne öykü ama” dedi.
TENKİDE TAHAMMÜLLERİ YOK GÜÇ ZEHİRLENMESİ YAŞIYORLAR
Babacan, uzun müddet iş başında kalan iktidarların güç zehirlenmesi yaşadığını, tenkide tahammülün kalmadığını söylemiş oldu. DEVA Partisi başkanı “Basın ve sivil toplum kuruluşları eleştirecek ki hükûmet de yanlışlarından dönsün” dedi.
DEVA Partisi Genel Lideri Ali Babacan, Ankara Mamak’ta vatandaşların konutlarına konuk oldu. Hane halkından bir genç Babacan’a “Ben onlara karşı bir şey söylemiş olduğim vakit niye terörist oluyorum? Sizin iktidarınızda eleştirel tweet attığımızda kapımıza çabucak polis gelecek mi?” diye sordu. Babacan şu cevabı verdi: “Eleştiriye tahammülleri yok. Bu çeşit mevzular, kanundaki yetkiye dayanarak yapılan işler değil. Bizim kanunlara baktığımızda aslında özgürlükçü kanunlar. Ancak fiili durum oluşturuyorlar. Kanunu da hukuku da zorlayarak insanların kendisini söz etmesinin önüne geçiyorlar. 10 bin gazeteciyi işten kovdurttular. Eleştirel yazıyor ya da televizyonda tenkitlerini söylüyor diye. Gençlerimizin birçok toplumsal medya kullanmaktan çekiniyor. Maalesef ülkeyi yönetenler epeyce uzun mühlet iş başında kalırsa güç zehirlenmesi yaşıyorlar. Milletlerarası bir atasözü var “Güç yozlaştırır; mutlak güç, kesinlikle yozlaştırır”. Şayet devlet yönetme gücünü hayli uzun mühlet kullanırsan bu biçimde tahammülün kalmıyor. Tenkit duymak istemiyorsun.”
Gencin “Biz sizi eleştirdiğimizde hiç bir biçimde polis görmeyecek miyiz kapımızda?” sorusuna karşılık Babacan, şu biçimde konuştu: “Görmeyeceksiniz, zira biz Güçlendirilmiş Parlamenter Sistemde cumhurbaşkanının yetki mühletini bir sefer seçilme ve 7 yılla sınırladık. Müddeti başlayacak, bitecek ve vazifesi teslim edecek. Öbür türlü tekrar, tekrar derken olmuyor. O güç zehirlenmesi meydana geliyor ve tenkide tahammül kalmıyor. halbuki demokrasilerde tenkit fazlaca değerli bir özgürlük alanı. Zira hükûmet bakılırsameyebilir. Basın ve sivil toplum kuruluşları eleştirecek ki hükûmet de yanlışlarından dönsün.”