BM Raporu: Global besin meblağları şubatta rekor düzeye ulaştı

FAO’dan yapılan açıklamaya nazaran, besin mamüllerinin memleketler arası fiyatlarındaki aylık değişiklikleri izleyen FAO Besin Fiyat Endeksi, şubatta ocak ayına kıyasla yüzde 3,9 (5,3 puan) artış göstererek ortalama 140,7 puan oldu.

Artış oranı geçen yılın şubat ayına bakılırsa ise 24,1 puan (yüzde 20,7) olarak gerçekleşti. bu biçimdece endeks, kelam konusu kıymetle tüm vakit içinderın en yüksek düzeyine ulaştı.

Global besin fiyatlarının süt eserleri ve bitkisel yağlar kaynaklı olarak artış göstermesi dikkati çekti.

Tahıl Fiyat Endeksi, yükselen buğday ve mısır meblağlarının tesiriyle aylık yüzde 2, yıllık ise yüzde 14,8 artış gösterdi.


Kelam konusu artışta, Karadeniz bölgesindeki iki büyük buğday ihracatçısı olan Ukrayna ve Rusya’nın savaşta olmasının buğday ve mısır ihracatını kısıtlayacağı kaygısı tesirli oldu.

Bitkisel Yağ Fiyat Endeksi palmiye, soya ve ayçiçek fiyatlarının itici gücü niçiniyle aylık yüzde 8,5, artış kaydetti.

Ukrayna ve Rusya, global ayçiçek yağı ihracatının yaklaşık yüzde 80’ini gerçekleştiriyor.

Şeker Fiyat Endeksi, büyük ihracatçılar Hindistan ve Tayland’daki olumlu üretim beklentileri niçiniyle bundan evvelki aya göre yüzde 1,9 düştü.


FAO Süt Eserleri Fiyat Endeksi kıt global arzın dayanağıyla yüzde 6,4 artarken Et Fiyat Endeksi’nde ise yüzde 1,1 yükseliş oldu.

Ekonomiler Kovid-19 salgınının niye olduğu krizden toparlandıkça yüksek besin meblağları enflasyon oranlarını üst istikametli baskılarken FAO, besinde da yüksek maliyetlerin ithalata bağımlı ülkelerde fakir nüfusları riske attığı konusunda uyardı.

Raporda değerlendirmelerine yer verilen FAO Kıdemli Ekonomisti Upali Galketi Aratchilage, “mahsul şartları ve ihracat yapabilme” konusundaki kaygıların global besin fiyatlarındaki artışa kısmen sebep olduğunu belirtti.


Aratchilage, “Gıda enflasyonunda daha büyük itici güç, başta güç, gübre ve yem dalları olmak üzere besin üretiminin haricinden geliyor.” tabirini kullandı.

Tüm bu faktörlerin besin üreticilerini kar marjlarını daraltmaya ittiğini belirten Aratchilage, beraberinde bu üreticileri yatırım yapmaktan ve üretimi genişletmekten vazgeçirmeye zorladığını vurguladı.

FAO, global üretim, tüketim, ticaret ve stok eğilimlerine ait değerlendirmelerin ve varsayımların yer aldığı Tahıl Arz ve Talep Özeti Raporu’nu da yayımladı.


Raporda, 2022’de global buğday üretiminin ABD ve Asya’da yüksek randımanın tesiriyle 2021’deki 775,4 milyon tondan 790 milyon tona yükselmesinin beklendiği kaydedildi.

2021-2022’de global tahıl kullanmasının 2020-2021 düzeyinin yüzde 1,5 üzerine çıkacağının kestirim edildiği raporda, 2 milyar 802 milyon tona ulaşacağı öngörüldü.

FAO raporunda, iddiaların Rusya ile Ukrayna içindeki savaşın mümkün etkisinin hesaba katılmadan yapıldığı da aktarıldı.

RUSYA-UKRAYNA SAVAŞI EKMEĞİ DAHA KIYMETLİ HALE GETİRİYOR

Bu ortada Avrupa’nın “tahıl ambarı” olarak bilinen Ukrayna’nın Rusya tarafınca hücuma uğraması, buğday meblağlarını 14 yılın en yüksek düzeyine çıkarırken, bu durumun global çapta ekmek, makarna ve bisküvi üzere mamüllerin fiyatını artırması bekleniyor.

Rusya’nın Ukrayna’ya askeri müdahalesiyle ziraî emtia fiyatlarındaki yükseliş ivme kazanırken, artan fiyatlar global besin enflasyonu için üst istikametli risk oluşturuyor.

14 yılın doruğundaki buğday fiyatlarının ekmeğin maliyetini artırması bekleniyor.

Batılı ülkelerin Rusya’ya yönelik sert ekonomik yaptırımlarına karşın Ukrayna’da savaş devam ederken, global arza ait tasaların artmasıyla buğday meblağlarının 14 yılın tepesine ulaştığı dikkati çekiyor.

Chicago Borsasında (CBOT) buğday meblağları kile başına 4 Mart’ta 12,09 dolarla 2008’den bu yana en yüksek düzeyini gördü.

bu biçimdece en temel besin unsurlarından biri olan buğday fiyatları hafta boyunca yüzde 40’tan fazla artış gösterdi.
 
Üst