Rusya petrol yaptırımları niçiniyle üretim ve ihracatta tahlil arayışında

Uluslararası Güç Ajansından (IEA) derlenen bilgilere bakılırsa, martta Rusya’nın petrol ihracatı günlük 700 bin varil düşüş gösterdi.

Ayrıca, IEA datalarına göre Rusya’daki rafinelerin üretimleri düşerken, milletlerarası ithalatçıların Rus petrolü alımını azaltmaya başladığı ve bu niçinle Rusya’daki akaryakıt depo kapasitesinin dolmaya başladığı tabir ediliyor. Ülkenin petrol üretiminin nisanda da günlük 1,5 milyon varil düşeceği varsayım ediliyor.

Uluslararası yaptırımlar ve ambargonun etkisinin tam olarak hissedilmeye başlanması niçiniyle, ülkenin petrol üretiminin mayıstan itibaren günlük 3 milyon varile kadar azalabileceği öngörülüyor.

Rusya Başbakan Yardımcısı Aleksandr Novak ise, 7 Nisan’da yaptığı açıklamada, lojistik meseleleri niçiniyle nisan ayında petrol üretiminin mart ayına oranla yüzde 4 ila 5 azalmasını beklediklerini söylemişti.

Rusya Federal Gümrük Servisi ise ülkenin petrol dahil tüm mamüllerine yönelik resmi ihracat datalarının süreksiz olarak açıklanmayacağını duyurmuştu.

Dünya petrol üretiminde yaklaşık yüzde 10 hisseye sahip Rusya, 2021’de günlük ortalama 10,5 milyon varil, martta ise ortalama 11 milyon varil seviyesinde petrol üretti.

OilX danışmanlık şirketinden yapılan açıklamada, NASA’ya ilişkin uydu imajlarından elde edilen bilgilere bakılırsa, Rusya’nın petrol üretiminin nisanda bundan evvelki aya kıyasla yüzde 8 civarında düştüğü kaydedildi.

YAPTIRIMLARA KARŞIN RUS PETROLÜYLE TİCARET SÜRÜYOR

Ukrayna’daki savaş niçiniyle ABD ve İngiltere, Rus petrolü ithalatını durdurma sonucu almıştı.

Avrupalı epey sayıda ülke de Rus petrolü alımını azaltmayı yahut tümüyle durdurmayı planladığını açıklarken, Rusya’nın, düşen talebi telafi edebilmek için kendi üretimi olan Ural petrolünü Brent tipi petrole oranla yüzde 20 ila 30 içinde indirimle sattığı kaydediliyor.

Uzmanlar, tüm yaptırımlara karşın, Rus petrolü ticaretinin indirimlerin yanı sıra “karışım” prosedürü uygulanarak devam ettiğine işaret ediyor.

Buna nazaran, petrol şirketleri ve tüccarların, Rusya’da üretilen petrolün öbür bölgelerdeki petrolle makul oranlarda karıştırıldığı vakit yaptırımların delinmemiş olduğu nedeni öne sürülerek Rus petrolü satın almaya devam ettikleri öne sürülüyor.

ABD merkezli The New York Times’ta yer alan haberde, Rusya’nın deniz yolu ile petrol ihracatında ise varış noktası bildirilmeyen tankerleri kullanmaya başladığı öne sürülmüştü.

Avrupa Birliği (AB) de, Almanya ve Macaristan üzere ülkelerin karşı çıkması niçiniyle Rus petrol ithalatına yönelik kapsamlı bir yaptırım sonucu almakta zorluk çekiyor.

Brüksel merkezli fikir kuruluşu Bruegel, dünyanın en büyük petrol ihracatçılarından Rusya’nın AB’ye gerçekleştirdiği petrol ve petrol eserleri ihracatından elde ettiği günlük nakit gelirin 700 milyon dolar seviyesinde olduğunu kestirim ediyor.

RUSYA, ÇİN VE HİNDİSTAN’A İHRACATI ARTIRMAK İSTİYOR

Rus yetkililer, bilhassa güç ihracatında süratli bir büyüme kaydeden Asya pazarlarını hedeflediğini uzun müddettir lisana getiriyor. Lakin, Rusya’nın ihracatına yönelik kısıtlamalar ve yaptırım riskleri niçiniyle Moskova, Asya pazarlarına ihracatı artırmaya yönelik adımlarını sıklaştırıyor.

Kremlin Sözcüsü Dmitriy Peskov, 28 Mart’ta yaptığı açıklamada, Avrupa’da düşen pazar hissesi niçiniyle Rusya’nın hacimlerini Asya dahil başka bölgelere yönlendirebileceğini söylemişti.

Rusya Devlet Lideri Vladimir Putin de 14 Nisan’da Rus hükümet yetkilileriyle bir toplantı gerçekleştirerek, “Enerji kaynaklarının batıya tedariki azalacak. Bu niçinle adım adım, ihracatımızı süratle büyüyen güney ve doğu piyasalarına yönlendirmemiz kıymetli.” demişti.

Rusya’nın alternatif pazar arayışında gözünü çevirdiği ülkeler içinde Çin ve Hindistan ön plana çıkıyor. Rusya ile Çin içindeki ticaret hacminin yılda 100 milyar doları geçmesi ve iki ülke içinde petrolden doğal gaz ticaretine kadar kıymetli mutabakatların imzalanması, bu alandaki iş birliğinin daha da derinleşebileceğini gösteriyor.

Ancak savaş öncesine kadar hatırı sayılır ölçüde Rus petrolü ithal eden Hindistan’ın bu taraftaki alımlarını artırdığına yönelik açıklamalar, ABD’nin reaksiyonunu çekiyor.

Hindistan Maliye Bakanı Nirmala Sitharaman, 1 Nisan’da yaptığı açıklamada, Rusya’nın petrolünü indirimle verdiğine işaret ederek, “İndirimde petrol var ise niye almayalım? Buna halkımız için muhtaçlığımız var ve biz de almaya başladık” demişti.

ABD idaresi bilhassa Hindistan’ın kelam konusu ithalatı düşürmesine yönelik siyasi baskıyı artırdı.

ABD Lideri Joe Biden, Hindistan Başbakanı Narendra Modi ile yaptığı toplantıda, daha fazla Rus petrolü almanın Hindistan’ın “çıkarına” olmadığını tabir etti.

Hindistan Dışişleri Bakanı Subrahmanyam Jaishankar ise 13 Nisan’da yaptığı açıklamada, dünyanın Hindistan yerine Avrupa’nın petrol ithalatına odaklanması gerektiği formunda reaksiyon göstererek , “Muhtemelen bir aylık Rus petrolü ithalatımız, Avrupa’nın yarım günde aldığı kadardır” tabirini kullanmıştı.

Rusya’ya rastgele bir yaptırım uygulamayan Hindistan, geçen yıl ithal ettiği toplam petrolün yaklaşık yüzde 2,7’sini Rusya’dan almıştı.

Ekonomistler, Rusya’nın petrol ihracatında rotayı Asya’ya çevirmesinin, limanları da içeren altyapısının Batı’ya ihracata yönelik olması niçiniyle kolay bir müddetç olmayacağı konusunda hemfikirler.

Batılı ülkelerin yüksek teknoloji eser sevkiyatına yönelik yaptırımları ve Baker Hughes, Halliburton üzere petrol hizmetleri şirketlerinin Rusya’daki faaliyetlerini azaltma sonucu almaları da Rus petrol üretimini derinden etkileyecek etkenler olarak ön plana çıkıyor.

yatırım tavsiyesi içermez
 
Üst