Zirai don çiftçiyi vurdu; TARSİM ziyanı ödemek istemiyor

Akdeniz Bölgesi’nde 20 Mart’ta yaşanan zirai don niçiniyle narenciye bahçeleri ve buğday tarlaları ziyan gördü. Zirai don, bilhassa Adana ve Mersin’de tesirli oldu. Şeftali, narenciye ve sert çekirdekli meyve bahçeleri zirai dondan etkilendi. Zirai don, karpuz, mısır, buğday, domates, patates ekili alanlarda da önemli ziyana yol açtı.

Çiftçiler, ziyan bakılırsan bahçe ve tarlalarını kurtarmak maksadıyla sulama yaptı. Lakin bir ayın sonunda çiftçinin umduğu olmadı. Narenciye ağaçlarının yaprakları sarardı, kolları kurudu. Üreticiler mısır, domates, karpuz ekili alanlardaki eserleri söküp yenisini dikti.

Adana’da zirai dondan ekilen buğdayın yüzde 40’ı ‘erkenci buğday’. Türkiye’de en erken buğday hasadı Adana’da yapılıyor. Mayıs ayının birinci haftası hasat periyodu başlamış oluyor. Bu yıl soğuk havalar niçiniyle erkenci buğday gereğince büyümedi, birçoğunu da don vurdu. Bu niçinle buğday hasat vakti da gecikecek. Bu da erkenci buğdayda rekolte düşüklüğüne sebep olacak.

Adana’da 1996 yılından daha sonra bu kadar tesirli bir zirai don yaşanmadığını belirten Yüreğir Ziraat Odası Lideri Mehmet Akın Doğan, bölgedeki ‘enter’ ve ‘maya’ cinsi limon ağaçlarının büsbütün kuruduğunu belirterek şunları kaydetti:

“ADANA BÖLGESİNDE BU YIL BUĞDAY REKOLTESİ DÜŞÜK OLACAK”


Bu yıl birinci kere Adana’da buğday ziyan gördü. Şu an buğdaydan Adana’da erken cinsten randıman almak mümkün değil. Birçok çiftçilerimiz buğdayını silajlık olarak biçip satıyorlar. Kimi çiftçimiz de sürüyor. Çiftçimiz, şu an bir umut buğdayına su vermekte, tahminen başak çıkar diye beklemekte. Fakat birçok buğdaylar gitti. Bu sene Adana bölgesinde buğday rekoltesi düşük olacak. Zira Türkiye’nin en erken turfanda sebze-meyve üretim yeri Adana. Birinci buğday Adana’dan çıkar.

Çiftçilerimiz tarım ilçe müdürlüklerine dilekçelerini verdiler. Hasar tespit çalışmaları yapılıyor. Cumhurbaşkanı’mızdan, Tarım Bakanlığı’mızdan çiftçimizin desteklenmesini istiyoruz. Yalnızca borç ertelemek yetmiyor. Borç ertelerseniz borç ölçüsünü yükseltirsiniz. Çiftçiye epeyce büyük oranda destekleme vermediğiniz sürece çiftçinin ayakta kalma talihi yok.

“TARSİM, İŞİNİ LAYIKIYLA YAPMIYOR”

2017 yılında da TARSİM poyrazı kapsama almıyordu. Gayret ettik, kapsama aldı. Dünyada TARSİM yaptırma oranı yüzde 50. Bizde yüzde 20. Zira çiftçimiz Ziraat Bankası’ndan sübvansiyonlu kredi kullandığında bunu koşul (TARSİM üyelik şartı) koşuyorlar. Şayet bu kural olmasın, TARSİM yaptırma oranı inanın yüzde 5’leri bulmaz. TARSİM, devlet teminatı altında bir kurum lakin işini tam layıkıyla yapmıyor. Ben, TARSİM’le daima sorunluyum. TARSİM, ‘1 Mayıs’tan daha sonra don teminatı geçerli’ diyor. 1 Mayıs’tan daha sonra Türkiye’nin neresinde don görülmüş. Mümkün mü ya. Uyduruk uyduruk şeylerle bizi geçiştirmeye çalışıyorlar. Ben de hususun üzerine daima gidiyorum. Ucu nereye varırsa varsın. Niçin? Zira çiftçimiz sıkıntı durumda. Çiftimizin ağaçları kurumuş. Neymiş; ‘Meyve kapsam içine girmiyor’. Devletimiz TARSİM’in önünü biraz daha açmalı. TARSİM, ziyan ödemek istemiyor. Ben de bir çiftçiyim, inanın ki sübvansiyonlu kredi kullanmasam TARSİM hiç yaptırmam.

“NARENCİYE FİDANINA YÜZDE 100 ZAM”

Adana çiftçisi tarihte birinci sefer bu kadar güç durumda. Zira şeftali, kayısıyı, narenciyeyi vurdu. Yaş tarla mamüllerinin tamamını vurdu. Adana’da en hayli etkilenen bölge, Seyhan ve Ceyhan içindeki bölge. Ağaçta yaprak dahi kalmadı. Limonu kavurdu gitti. Oradaki çiftçilerimizin birçok bahçesini şu an söküyor. Narenciye fidanı 15-20 içindeyken şu anda 40 liraya fidan bulamıyorsunuz. niye? Talep arttı.

KURAKLIK TAKVİYELERİ BU YIL DAHA FAZLA VERİLMELİ

Kuraklık dayanakları bu yıl daha fazla verilmeli. Zira girdi fiyatları yüzde 200-400 oranında arttı. Yemde, tohumda, her şeyde arttı. Ekseriyetle biz, ovalarda, bütün bahçelerimizde sulamayı, damlama sulamayı elektrikle yapıyoruz. Biz diyoruz ki ‘Çiftçiye elektriğin yüzde 50’si devlet tarafınca karşılansın’. Zira elektrik devasa yükseklikte, çiftçi bunun altından kalkamıyor.”

yatırım tavsiyesi içermez
 
Üst